Web 3.0, teknoloji ve kripto para dünyasında en çok tartışılan ve dünya çapındaki internet ağının üçüncü büyük devrimini ifade etmektedir. İnternetin hayatımıza girmesiyle Web 1.0 kavramı ile tanışmıştık. Web 1.0’da kullanıcılar, ağlarla ve girdikleri sayfalarla etkileşim kuramıyordu. Sadece sayfa içeriklerini okunabilmekteydi. Web 2.0 kavramı ise sosyal medya uygulamalarının ve web sitelerinin yaygınlaşması ile hayatımıza girdi. Web 2.0 ile etkileşime girdiğimiz uygulama ve siteler üzerinde verilerimizin sadece tek bir veri tabanında toplanmaktaydı. Yani bu platformlar, üzerinden oluşturduğumuz içerik, etkileşime girdiğimiz hizmetlerin hiçbiri üzerinde sahipliğimiz olmadığı anlamına geliyor.
Web 3.0 ile platformlar üzerindeki sahiplik, güvenlik ve gizlilik sorunları merkeziyetsiz bir çözüme kavuşmaktadır. Bu noktada merkeziyetsizlik fikri bir adım daha ön plana çıkmaktadır. “Merkeziyetsiz ve şeffaf bir internet” olarak tanımlanabilecek Web3 için blok zincir teknolojisi ise en ideal çözüm olarak görünmektedir.
Web 3.0 Neler Vadetmektedir?
Web 3.0 kavramının arkasında yatan merkeziyetsizlik ve şeffaf bir internet yapısı ile kullanıcılara özgür bir deneyim yaşatmayı hedeflemektedir. Blok zincir teknolojisi ve DAO gibi araçlar ile bu özgürlükçü fikir hayata geçirildiğinde hiçbir merkezi kuruluş ya da otorite çevrimiçi ağlardaki bilgi akışını kontrol edemeyecek bir yapı hayata geçmiş olacaktır. Bir başka deyişle verilerimiz çok daha güvenli, düşüncelerimiz çok daha özgür bir şekilde ifade edilecektir.
Web 3.0 Kripto Para Birimleri Nelerdir?
Merkeziyetsiz uygulamalar ve kripto para birimleri aracılığıyla Web 3.0, merkeziyetsiz bir internet ekonomisi de oluşturmaktadır. Bu bağlamda Web 3.0 yapısına uygun olarak dizayn edilmiş ya da bu altyapıyı destekleyen birçok kripto para projesi bulunmaktadır. En çok öne çıkan Web3 projelerinden bazıları şunlardır;
Polkadot (DOT)
Polkadot (DOT), bağlı olduğu bir merkez bulunmayan internet sitelerini, halka açık veya özel izne gerek duyulmayan ağları birbirine blockchain ile bağlayan ve tamamen merkeziyetsiz bir internet zinciri kurmayı amaçlamaktadır. Polkadot bu hedef doğrultusunda birden fazla kripto para projesini birbirleri ile çalışabilir şekilde kendi çatısı altında heterojen bir yapı içerisinde toplamıştır.
Basic Attention Token (BAT)
Basic Attention Token (BAT), Ethereum blockchain ağına bağlı ERC-20 tabanlı ve kısaltması BAT olan bir kripto para birimidir. Dijital reklamcılık alanında faaliyet gösterme amacıyla Javascript, Mozilla ve Netscape kurucularından Brendan Eich öncülüğünde piyasaya sunulmuştur. Web 3.0 alanında kendi geliştirdikleri Brave internet tarayıcısı ile kullanıcılara kendi verileri hakkında daha özgür bir altyapı sunmaktadır.
Holo (HOT)
Holo (HOT), blok zincir kullanımına gerek kalmadan bir DApp geliştirme yöntemi olan Holochain ile oluşturulmuş merkezi olmayan uygulamaları barındırmak amacıyla kullanılan eşler arası dağıtılmış bir platformdur. Holo'nun amacı, Holochain ile oluşturulmuş uygulamalar arasında köprü vazifesi görerek, Holo ağ katılımcıları için DApp'lerin kolayca erişilebilir olduğu bir ekosistem ve pazar yeri sunmaktır. Holo bu anlamda gelecekte oluşturulabilecek Web 3.0 uygulamaları için altyapı sağlamaktadır.