Blok zincir teknolojisinin ve kripto paraların ortaya çıkışıyla beraber, aslında tarihi çok daha eskiye dayanan metaverse kavramı da popülerlik kazandı. Metaverse, kullanıcıların birbiriyle etkileşime geçebildiği ve çevrimiçi uygulamalara bağlanabildiği sanal dünyaları ifade etmektedir. Blok zincir teknolojisi kullanılarak birçok metaverse projesi geliştirilmiş ve metaverse tokenı yaratılmıştır.
Metaverse nasıl ortaya çıktı?
Metaverse kavramı ilk kez Amerikalı yazar Neal Stephenson tarafından 1992 tarihli Snow Crash romanında kullanıldı. Bu romanda alternatif dünyaları ifade etmek için kullanılan metaverse, Matrix ve Ready Player One gibi popüler film ve kitaplarla iyice ün kazandı. Ultima Online, Knight Online, World of Warcraft gibi devasa çok oyunculu çevrimiçi rol yapma oyunları (MMORPG) ilk metaverse örnekleri sayıldı. Bu oyunlarda kullanıcılar, sanal dünyalarda birbirleriyle etkileşime girebiliyorlardı. Sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik ve blok zincir teknolojilerinin gelişimi ise metaverse kavramını zaman içinde daha erişilebilir, daha yaygın, daha işlevsel bir hale getirdi.
Metaverse ve blok zincir 2008’de ilk blok zincir ve kripto para olan Bitcoin (BTC) ortaya çıktı. Daha sonra Ethereum (ETH) blok zincirinin ortaya çıkmasıyla blok zincir üzerinde akıllı sözleşmeler ve NFT’ler oluşturmak mümkün hale geldi. NFT teknolojisine kadar metaverse, gelecek vadeden bir yapı değildi. Çünkü metaverse sayılabilecek platformlar ve çevrimiçi oyunlar, kullanıcılarına gerçekten sahiplik vermiyorlardı. Örneğin bir çevrimiçi oyuncu, oynadığı oyundaki öğelerin gerçek sahibi değildi. Ancak varlıklar için dijital sahiplik kanıtı görevi gören NFT teknolojisinin ortaya çıkışıyla beraber bu durum değişti.
Blok zincirler kullanılarak yaratılan metaverse platformları, kullanıcılarına gerçekten sahip olabildikleri öğeler sundular. Kullanıcılar, bu platformlardaki avatarlarından eşyalarına, yarattıkları içeriğe kadar her öğeye NFT formatında sahip olabiliyorlar. Sahip oldukları bu NFT öğeleri, ilgili platformun kripto para birimini kullanarak satabiliyor ve böylece gelir elde edebiliyorlar. Bu da metaverse platformlarında yaşayan ve gerçek bir ekonomi oluşturuyor. Metaverse ekonomisinin ortaya çıkmasıyla beraber birçok marka metaverse platformlarında mağaza açmaya başladı. Günümüzde insanlar metaverse platformlarında arsa alıyor, şirketler toplantılar yapıyor, galeriler sergiler düzenliyor. Bu yüzden metaverse, uzmanlar tarafından geleceğin dünyasının önemli bir parçası olarak kabul ediliyor.
Metaverse tokenı nedir?
Blok zincir tabanlı metaverse platformlarının kripto para birimleri, metaverse token olarak adlandırılmaktadır. Metaverse tokenları, metaverse oyunları ve metaverse platformlarının yönetişiminde kullanılabilir. Bu tokenlar ile metaverse NFT’leri de alınıp satılabilir ve play-to-earn konseptindeki metaverse oyunları oyuncularını ödüllendirebilirler.
En popüler metaverse tokenları
Blok zincir dünyasında birçok metaverse oyunu ve metaverse platformu bulunmaktadır. Bunlar farklı farklı blok zincirler üzerinde geliştirilmiş ve tokenlarını piyasaya sürmüşlerdir. En popüler metaverse tokenları Decentraland (MANA), The Sandbox (SAND), Axie Infinity (AXS), My Neighbor Alice (ALICE), Enjin Coin (ENJ) olarak gösterilebilir.
Decentraland (MANA)
Arjantinli girişimciler Ari Meilich ve Esteban Ordano tarafından geliştirilen Decentraland (MANA), en ünlü metaverse oyunlarından biridir. Decentraland kullanıcıları, platformda sahip oldukları araziler üzerinde kendi içeriklerini oluşturabilirler. Ayrıca LAND adı verilen bu NFT arazileri alıp satabilirler. MANA, platformun ERC-20 tabanlı tokenıdır. Decentraland’deki tüm alım satım işlemleri en popüler metaverse tokenlarından olan MANA ile yapılır.
The Sandbox (SAND)
The Sandbox (SAND), Powl şirketi tarafından geliştirilen, Decentraland benzeri bir metaverse oyunudur. The Sandbox’ta kullanıcılar, NFT sanal araziler edinip bu araziler üzerinde çeşitli kaynaklar kullanarak kendi yapılarını oluşturabilirler. SAND, platformun ERC-20 tabanlı tokenıdır. En popüler metaverse tokenları arasında gösterilen SAND ile The Sandbox NFT’lerini alıp satabilirsiniz.
Axie Infinity (AXS)
İlk metaverse oyunlarından olan Axie Infinity (AXS), Pokemon’dan esinlenerek geliştirilmiştir. Kullanıcılar, Axie adı verilen sevimli NFT yaratıkları biriktirip geliştirir ve birbirleriyle savaştırırlar. Bir play-to-earn oyunu olan Axie Infinity’de kullanıcılar, Smooth Love Potion (SLP) token ile ödüllendirilir. En popüler metaverse tokenlarından AXS token ise platformun ERC-20 tabanlı yönetişim tokenıdır.
My Neighbor Alice (ALICE)
Çiftçilik temalı bir metaverse oyunu olan My Neighbor Alice (ALICE), Chromia (CHR) blok zinciri kullanılarak oluşturulmuştur. My Neighbor Alice’te oyuncular en popüler metaverse tokenlarından ALICE ile ödüllendirilir ve NFT alım satımı yapabilirler.
Enjin Coin (ENJ)
Enjin Coin (ENJ), Enjin platformunun tokenıdır. Enjin, birçok metaverse oyununu bir araya getiren ve hepsi için ortak bir pazar yeri sunan bir platformdur. Enjin Coin, Enjin ekosistemindeki işlemler ve NFT alım satımı için kullanılan popüler bir metaverse tokenıdır.