ERC, Ethereum Request for Comment (Ethereum Yorum Talebi) kavramının kısaltmasıdır ve Ethereum (ETH) ağındaki token standartlarını ifade eder. Ethereum token standartlarını, Ethereum ağında bir kripto varlık yaratmak için izlenmesi gereken bir yönerge gibi düşünebilirsiniz. Bugün kripto para piyasasında bulunan birçok altcoin de ERC-20 standardında üretilmiştir. Ancak bugünlerde kripto para dünyasında çokça konuşulan bir başka ERC standardı bulunuyor: ERC-404.
İlginizi çekebilir: ERC-20 Nedir?
Bu yazımızda ERC-404 standardını ele alacağız ve en popüler ERC-404 token’larından bazılarına göz atacağız. İşte, bu yazıda ele alacağımız konular:
- ERC-404 nedir?
- ERC-404 özellikleri neler?
- ERC-404 token’ları hangileri?
- ERC-404 yatırım yapmaya değer mi?
ERC-404 Nedir?
ERC-404, yenilikçi ve deneysel bir Ethereum NFT standardıdır. Yenilikçidir çünkü değiştirilemez, benzersiz token’lar olan NFT’ler (ERC-721) ile değiştirilebilir token’ların (ERC-20) özelliklerini bir araya getirir; bir token’ın aynı anda değiştirilemez ve değiştirilebilir olmasını sağlar. Deneyseldir çünkü bu yazı yazıldığı sırada bir Ethereum İyileştirme Teklifi (Ethereum Improvement Proposal, EIP) olarak resmen listelenmiş ve Ethereum topluluğunun onayına sunulmuş değildir.
İlginizi çekebilir: Ethereum Improvement Proposal Nedir?
ERC-404 Özellikleri Neler?
ERC-721 ve ERC-20 standartlarının bir araya getirilmesi, her iki token standardının avantajlarının da bir araya getirilmesi demektir. ERC-404, böylece yarı-değiştirilebilir token (semi-fungible token) olarak anılan bir konsept yaratır. Bu konsept, aşağıda sıralayacağımız ERC-404 özellikleriyle Ethereum’un işlevselliğini genişletmeyi, geliştiriciler için yenilikçi token’lar üretme olanağı sunmayı ve kullanıcılara yeni olanaklar sağlamayı amaçlar.
Bu konsept, ERC-404 token’larının kullanım alanına bağlı olarak değiştirilebilir ya da değiştirilemez olabileceği anlamına gelir. Örneğin, bir token en başta değiştirilebilir olabilir ve herhangi bir değer kaybetmeden aynı türden diğer token’larla takas edilebilir. Ancak bir kez kullanıldığında bir NFT haline gelebilir ve benzersiz özellikler kazanabilir. Belki de bu yapısı nedeniyle ERC-404 standardını kripto para dünyasının bukalemunu olarak tanımlamalıyız: nasıl bir bukalemun bulunduğu zemnin rengine bürünüyorsa, ERC-404 token’ları da kullanım alanlarının gerekliliklerine bürünür!
Şimdi ERC-404 token standardının, yani yarı-değiştirilebilir token’ların öne çıkan özelliklerine yakından bakalım.
Geliştirilmiş Birlikte Çalışabilirlik
ERC-404 token’ları hem değiştirilebilir token hem de NFT alanlarındaki protokoller ve platformlarla sorunsuz bir şekilde etkileşime girebilir ve daha önce bağlantısız olan bu alanlar arasında köprü kurabilir. Örneğin, bir ERC-404 token’ını DeFi protokollerinde teminat olarak kullanabileceğiniz gibi NFT pazar yerlerinde alıp satabileceğiniz bir varlık olarak da kullanabilirsiniz.
Esneklik
Değiştirilebilir ve değiştirilemez kullanım biçimleri arasında geçiş yapabilmek, token geliştiricilerine ve kullanıcılarına daha fazla seçenek ve olanak sunar. Örneğin, token geliştiricileri ERC-404'ü kullanarak belirli olaylara veya eylemlere bağlı olarak durumlarını ve değerlerini değiştirebilen dinamik ve etkileşimli NFT'ler oluşturabilir.
Düşük İşlem Maliyeti
ERC-404 token’ları, toplu transfer işlevine sahiptir. Bu işlev, token sahibinin tek bir işlemde birden fazla adrese birden fazla token göndermesine olanak tanır. İşlev token sahibinin transfer için yeterli token’a sahip olup olmadığını ve ilgili ERC-404 token’ına tanımlı NFT’nin mevcut olup olmadığını da kontrol eder. Bu ise transfer işlemlerinin maliyetlerini epey düşürürken, işlem güvenliğini de artırır.
Artırılmış Likidite
NFT'lerin merkeziyetsiz borsalarda (DEX) değiştirilebilir tokenlar olarak alınıp satılabilmesi likiditeyi büyük ölçüde artırır. Bu, benzersizlikleri ve kıtlıkları nedeniyle genellikle düşük işlem hacmi ve yüksek fiyat oynaklığından muzdarip olan mevcut NFT'lerle ilgili önemli bir sınırlamayı çözmektedir.
En Popüler ERC-404 Token’ları
ERC-404 henüz resmen onaylanmamış, deneysel bir token standardı olmasına karşın birçok geliştirici onu benimsemiş görünüyor. Nitekim piyasa değeri 150 milyon doları aşan Pandora (PANDORA) gibi ERC-404 token’ları, giderek popülerleşiyor. PANDORA token’ı 404 Bakery (BAKE), Asterix Labs (ASTX), DeFrogs (DEFROGS) ve YES (YES) token’lar izliyor.
PANDORA Token Nedir?
Pandora (PANDORA), ilk ERC-404 token’ı olarak biliniyor. PANDORA token sahipleri, sahip oldukları her token karşılığında ilgili NFT koleksiyonundan bir kopya alıyor. Bu yazı yazıldığı sırada en popüler ERC-404 token’ı olan PANDORA’nın whitepaper’ına buraya tıklayarak erişebilirsiniz.
ERC-404 Yatırım Yapmaya Değer mi?
Şubat 2024’ün başından beri kripto para dünyasının en çok konuştuğu konulardan biri ERC-404. Doğal olarak herkes şu soruyu soruyor: “ERC-404 token’larına yatırım yapmaya değer mi?”
Bu soruya bugünden cevap vermesi güç. ERC-404 standardı, Ethereum ekosisteminin olanaklarını genişletmekte ve DeFi alanında yeni fırsatlar yaratmakta önemli bir rol oynayabilir. Bununla beraber, bu token’ların henüz deneysel olduklarını ve birçok sorun da barındırabileceklerini unutmamak gerek.