Kripto para piyasasını peşinden sürükleyen iki kripto para birimi ve blok zincir var: Biri, herkesin tahmin edebileceği üzere Bitcoin (BTC); diğeri ise piyasa değeri bakımından Bitcoin’in hemen ardından gelen Ethereum (ETH).
Ethereum, özellikle merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamalarına ve akıllı sözleşmelere olanak sağlamasıyla blok zincirler arasında ayrı bir yere konumlandı. Ancak ETH, yatırımcılar için bundan fazlasını vadediyor olabilir.
Uzun zamandır Bitcoin’in bir enflasyondan korunma aracı olup olmadığı tartışılıyor. Birçok uzman, Bitcoin’in enflasyondan korunma aracı görevi sürebileceğini öne sürüyor. Biz de bu konuyu Bitcoin ve Enflasyon İlişkisi makalemizde işlemiştik. Peki ya Ethereum (ETH) enflasyondan korur mu? Bu makalede, bu sorunun cevabını arayacağız.
Türkiye’nin en eski ve güvenilir kripto para borsalarından Bitlo.com ile ETH TRY paritesinde kolayca alım satım yapabilirsiniz.
Ethereum (ETH) ve Enflasyon İlişkisi
Bitcoin (BTC), birçokları tarafından uzun zamandır bir enflasyondan korunma aracı olarak değerlendiriyor. Bunun yegane sebebi ise BTC arzının 21 milyon ile sınırlı olması. Ethereum (ETH) ise bugüne kadar enflasyondan korunma aracı olarak dikkat çekmedi. Ancak özellikle 5 Ağustos 2021’de gerçekleşen London Hard Fork güncellemesiyle beraber bu durum değişmeye başladı. Artık ETH için de deflasyonist bir varlık olup olmadığı tartışmaları gündemde…
Ethereum (ETH) ile ilgili yaygın kanı var: Birçok kişi ETH arzının sınırsız olduğunu düşünüyor. Gerçekten de kağıt üzerinde ETH arzı için bir üst sınır bulunmuyor. Ancak pratikte, özellikle de Ethereum 2.0’a geçişin önemli bir aşaması olan London Hard Fork güncellemesinin yapılmasıyla beraber, ETH arzının da tıpkı BTC arzı gibi sınırlandığını söyleyebiliriz. Nasıl mı? Beraber bakalım…
Ethereum (ETH) arzı sınırlı mı?
Kağıt üzerinde maksimum ETH arzı için bir üst sınır bulunmasa da Ethereum madenciliğinin yapısı dolayısıyla ETH arzı pratikte sınırlı olarak kabul edilebilir.
2021 yılının ağustos ayında geliştiriciler, blok zincirde işlem ücretlerinin tahsil edilme şeklini değiştiren London Hard Fork ya da diğer adıyla Ethereum Improvement Proposal (EIP) 1559 adlı yükseltmeyi uygulamaya koydu. Bu yükseltme ile beraber Ethereum ağı, şu anda gaz ücretlerini azaltmaya çalışıyor gibi görünse de aslında, ağdaki tıkanıklığı azaltmaya çalışmak için daha öngörülebilir bir işlem ücreti tabanı belirliyor.
Bunun bizi ilgilendiren kısmı ise, taban ücretlerinin London Hard Fork kapsamındaki yeni sistemin parçası olarak her işlemden sonra yakılacak olması. Böylece mevcut ETH’i arzından sürekli ETH eksilecek. Nitekim London Hard Fork yükseltmesinin uygulanmasından bu yana 1 milyondan fazla ETH yakıldı. Daha basit bir ifadeyle, Ethereum blok zincirinde gerçekleşen her işlemde artık, dolaşımdaki bir miktar ETH ortadan kalkıyor.
Bundan daha ilginç olan bir gerçek ise son yıllarda ETH arzının çok da fazla artmaması. Şu an halen Ethereum madenciliği yapılıyor ve yeni ETH coinler yaratılıyor. Ancak ETH yakımı arzın artışını düşürüyor ve büyümesini sınırlıyor. Üstelik, uzmanların uzun vadeli tahminlerine göre, Ethereum 2.0 geçişi tamamlandıktan sonra ETH arzı yıllık yüzde 2 oranında düşüş gösterecek.
Ethereum (ETH) enflasyondan korunma aracı olabilir mi?
Artık her işlemde bir miktar ETH yakılması ve Ethereum 2.0 geçişinin tamamlanmasıyla beraber ETH arzının yıllık bazda düşmesinin beklenmesi, arzın gitgide daha kıt hale geleceği ve Ethereum’un tıpkı Bitcoin gibi deflasyonist bir yapıya bürünebileceği anlamına geliyor.
Sydney Üniversitesi ve Macquarie Üniversitesi'nden araştırmacılar tarafından 24 Kasım 2021’de yayımlanan “Better than Bitcoin? Can cryptocurrencies beat inflation?” (Bitcoin’den daha mı iyi? Kripto paralar enflasyonu yenebilir mi?) başlıklı bir araştırmaya göre Ethereum, önde gelen bir enflasyon riskinden korunma aracı olarak Bitcoin'in yerini alma potansiyeline sahip olabilir.
Araştırmanın yazarları, "İşlem protokolündeki son değişikliğin [London Hard Fork] ardından Ethereum, her bir işlem ücretini yakarak, Bitcoin'den önemli ölçüde daha düşük net token çıkarma oranı gösteriyor,” diye yazıyor ve ekliyor: “Birçok durumda, yakılan Ethereum miktarı, ağın yeni token oluşturmasını geride bırakarak, Ethereum'un potansiyel olarak dünyanın ilk deflasyonist para birimi haline gelmesine neden olur.
Bununla beraber, uzmanlar Ethereum’un enflasyondan korunma aracı olarak değerlendirip değerlendirilemeyeceği konusunda kararsızlar.
Genesis Global Trading'in piyasa içgörüleri başkanı Noelle Acheson, Kasım 2021’de Bloomberg'e verdiği bir demeçte şöyle demişti: “Ethereum'un ne kadar deflasyonist olduğuna dair çok fazla yanlış bilgi görüyoruz. Ethereum’un belirli durumlarda deflasyonist olduğu doğru ancak amacı bu değil.”
Noelle Acheson’un vurgulamaya çalıştığı şey, London Hard Fork yükseltmesinin ve genel olarak Ethereum 2.0’ın asıl amacının Ethereum arzını kıt hale getirmek değil; gaz ücretlerini ve ağa erişimi azaltmak, ölçeklenebilirliği artırmak olduğudur. Her işlemin taban ücretini yakması, aslında ağın Ethereum arzı üzerindeki kontrolünü kaybetmesi anlamına da gelmektedir. Bu nedenle Ethereum'un deflasyonist göründüğü zamanlar olsa da ETH arzının artması da imkansız değildir.
Enflasyondan korunma aracı olarak Bitcoin mi Ethereum mu?
Bitcoin’in iyi bir enflasyondan korunma aracı olduğu konusunda birçok uzman hemfikir. Bu teze itiraz edenlerin temel argümanı ise Bitcoin’in altına göre çok volatil oluşu. Ancak BTC arzının 21 milyon ile sınırlı olması ve Bitcoin’in günden güne ana akım bir para birimi haline gelmesi, Bitcoin’in iyi bir enflasyondan korunma aracı seçeneği olduğunu öne süren uzmanların tezini güçlendiriyor.
Buna karşın, Ethereum’un enflasyondan korunma aracı olup olamayacağına dair tartışmalar hâlâ gelişme aşamasında. Kimi uzmanlar, az önce bahsettiğimiz araştırmada da olduğu gibi, Ethereum’un Bitcoin’den daha iyi bir enflasyondan korunma aracı haline gelebileceğini düşünüyor. Öte yandan, Ethereum 2.0’a geçişin ETH arzını nasıl etkileyeceği hâlâ öngörülere ve varsayımlara dayanıyor.
Bu yüzden şu an enflasyondan korunma aracı olarak Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH) kıyaslaması yapmak çok sağlıklı olmayabilir. Özellikle Ethereum 2.0 geçişinin tamamlanmasıyla beraber bu tartışmalar daha sağlıklı ve sık yapılacak gibi görünüyor. Yine de şimdilik, Ethereum’un iyi bir enflasyondan korunma aracı olma potansiyelinin bulunduğundan bahsetmek mümkün.