Ethereum Merge ile beraber ETH ağı, Proof-of-Work (PoW) konsensüs mekanizmasından Proof-of-Stake (PoS) mekanizmasına geçecek. Bu, kripto para topluluğunun uzun süredir beklediği bir değişim. Ancak herkesin aklında aynı soru var: Ya bir hard fork (sert çatal) sonunda iki blok zincir ile karşılaşırsak? Belki de Merge sonrasında biri PoW, biri PoS kullanan iki Ethereum (ETH) blok zinciri ortaya çıkacak.
Gelin, şimdi Merge sonrasında olabileceklere daha yakından bakalım. Merge sırasında olacakları kısaca açıkladıktan sonra Ethereum Proof-of-Work (ETH PoW) kavramını netleştirelim ve ETH PoW sorununa yakından bakalım.
Merge nedir?
Ethereum Merge ya da Türkçesiyle “Ethereum Birleştirmesi”, Ethereum blok zincirinin konsensüs mekanizmasını değiştirecek bir güncelleme. Bu birleştirmeyle beraber 2020’de faaliyete geçen ve PoS konsensüs mekanizmasını kullanan Beacon Chain ile Ethereum ana ağı birleşecek. Böylece Ethereum’un konsensüs mekanizması PoW’dan PoS’a dönüşecek.
Merge sürecinde şunlar yaşanacak:
- Mevcut ana ağ (PoW), Beacon Chain (PoS) ile birleşerek yeni Ethereum blok zincirini (PoS) oluşturacak. Bu yeni blok zincir, ağ genelinde zincir durumunu senkronize edecek bir konsensüs katmanına ve akıllı sözleşme etkileşimlerini işleyecek bir yürütme katmanına sahip olacak.
- Merge, ağ verimini artırmayacak ya da gaz ücretlerinde kayda değer bir düşüş sağlamayacak.
- Stake edilen ETH coinler, Merge’den 6 ila 12 ay sonra çekilebilir olacak.
- ETH coin üretim oranı yüzde 90 azalacak.
- ETH, PoW'u terk ederek "daha çevre dostu" hale gelecek. Arthur Hayes gibi bazı önde gelen traderlar bunui kurumları ETH almaya ve stake etmeye ikna edebilecek bir faktör olarak görüyor. Bu öngörü gerçekleşirse, ETH coin fiyatı yükselebilir.
Ethereum Proof-of-Work (ETH PoW) nedir?
Ethereum PoS konsensüs mekanizmasına yönelmişken nereden çıktı bu Ethereum Proof-of-Work? Güzel bir soru.
Etheruem, halihazırda PoW konsensüs mekanizmasıyla çalışıyor. Yani işlemler Ethereum madencileri tarafından doğrulanıyor ve madenciler blok zincire ekledikleri her işlem karşılığında belirli miktarda ETH coin ile ödüllendiriliyor. Bilindiği gibi, kripto para madenciliği belirli bir donanım gücü isteyen ve bu yüzden maliyetli bir iş. Peki, şimdi biz size bir soru soralım: Ethereum, PoS mekanizmasına geçtiğinde bundan kim memnun olmaz?
Doğru bildiğiniz: Ethereum madencileri! Ethereum’un Merge ile beraber PoS’a geçişi, çoğu Ethereum madencisini memnun etmeyecek. PoW’dan kazanç elde eden ve madenciliğe yatırım yapmış kişiler, ETH ağının PoS’a geçerek artık madenciliği anlamsız kılmasından doğal olarak hoşnut olmaz.
Uzmanların hesaplamalarına göre, Merge ile beraber yaklaşık 19 milyar dolarlık Ethereum madencilik endüstrisi ve madencilik donanımı boşa çıkacak. Doğal olarak, Ethereum madencileri artık yatırım yaptıkları donanımları başka yerlerde çalıştırmakla ilgileniyor. Ethereum kurucusu Vitalik Buterin, bunun için madencilere Ethereum Classic (ETC) blok zincirini adres gösterdi. ETC, ünlü DAO Hack olayından sonra Ethereum’da yaşanan sert çatal ile ortaya çıkmış ayrı bir blok zincir.
Ancak madencilerin planı, en azından şimdilik, bu değil. Bu yüzden PoS mekanizmasına geçecek mevcut Ethereum blok zincirinde bir sert çatal daha yaşanması ve ETH PoW zincirinin ortaya çıkması bekleniyor. Böylece, Ethereum tarihi boyunca üç sert çatal yaşanmış olacak ve Ethereum (ETH) ile Ethereum Classic (ETC) ağlarının yanına bir de Ethereum Proof-of-Work (ETH PoW) eklenecek.
ETH PoW çatallanmasının doğuracağı sorunlar neler?
Sert çatal, bir blok zincirini iki ayrı zincire böler. Ethereum Merge ile beraber beklenen sert çatal gerçekleşirse, PoS’a geçen orijinal Ethereum blok zincirinin (ETH PoS) yanı sıra bir de ETH PoW ortaya çıkacak.
Bir sert çatal ilgili zincirdeki tüm tokenları, NFT'leri ve yerel kripto paraları da çoğaltır. Olası bir Ethereum çatallanmasında merkeziyetsiz uygulamalardaki likidite bile kopyalanacak. Çatal öncesi 10 ETH, 10K USDC ve bir likidite sağlayıcı pozisyonuna sahip olduğunuzu varsayalım. Çatal sonrasında her iki zincirde de aynı varlıklara sahip olacaksınız. Peki bu, ETH PoW ile net değerimizi kolayca ikiye katlayabileceğimiz anlamına mı geliyor? Gönül ister ki bu soruya “Evet,” cevabını verelim ama işler bu kadar basit değil.
Bir ağı kopyalayarak çoğaltabilirsiniz ama ağın değerini değil. Wikipedia'nın bir kopyasını çıkarırsanız, içindeki tüm bilgilere sahip olursunuz ancak o bilgileri ekleyen ve düzenleyen kullanıcılara değil. Benzer şekilde, ETH PoW çatalı da Ethereum’un geliştiricilerine ve topluluğuna sahip olmayacak. Daha da önemlisi, taahhütlerini yerine getiren merkeziyetsiz uygulamalara ve stablecoin projelerine de sahip olmayacak.
Başka bir deyişle, ETH PoW’daki stablecoinlerinizin değeri anında sıfırlanacak. Kripto para piyasalarındaki likidite havuzu pozisyonlarınız, ETH PoW coin likiditelerinden anında çekilecek. Oracles, Ethereum’daki merkeziyetsiz finansı (DeFi) destekleyecek; ETH PoW’dakini değil. Bunu şöyle de düşünebilirsiniz: Bir işletim sistemi yarattınız ve bir bilgisayar oyununun tüm dosyalarını bu işletim sistemiyle çalışan bilgisayarınıza kopyaladınız. Ancak oyun, sadece Windows ve Mac ile uyumlu. Bu durumda, oyunun tüm dosyalarına sahip de olsanız, o dosyalar hiçbir işe yaramayacaktır.
Ethereum PoW ile ilgili iki sorun daha söz konusu. İlk olarak, ETH PoW coinleri en azından başlangıçta bir miktar değerini koruyacaktır. Bununla birlikte, botlar, tüm ETH PoW likidite havuzlarını boşaltabilir ki muhtemelen bunu yapacaklar ve böylece ETH PoW ekosistemindeki tüm değeri çıkaracaklar. İkincisi de, tüm bu plan (yine) kriptonun çirkin yüzünü gün ışığına çıkarıyor: Kişisel çıkar ve çıkış likiditesi için bilgisiz kullanıcılardan faydalanma.