Cardano (ADA), Vitalik Buterin ile beraber Ethereum (ETH) kurucuları arasında yer alan Charles Hoskinson tarafından geliştirilen merkeziyetsiz bir blok zincir ve kripto para birimi projesi. 2015 yılında geliştirilmeye başlanan Cardano, 2017’de faaliyete geçti ve kısa sürede büyük ilgi çekti. Bugün Cardano, piyasa değeri en büyük kripto paralar arasında yer alıyor. Birçok uzman Cardano’yu en önemli Ethereum alternatiflerinden biri olarak görüyor.
Cardano (ADA) projesini bu kadar önemli kılan ise Ethereum’un yaşadığı kimi sorunlara getirdiği çözümler. Cardano, özellikle ölçeklenebilirlik alanında sunduklarıyla merkeziyetsiz uygulamalar için Ethereum’dan daha kullanışlı bir platform olarak görülebilir. Her iki proje de akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar yaratmaya olanak sağlayarak DeFi ekosistemini destekliyor. Bununla beraber, Ethereum halen Bitcoin’in ardından en popüler kripto para birimi ve blok zinciri.
Bu makalemizde, amaçları itibarıyla birbirine çok benzeyen ancak biri diğerinin alternatifi olan Cardano (ADA) ve Ethereum (ETH) blok zincirleri arasındaki farklara değineceğiz.
Ethereum (ETH) nedir?
2014’te piyasaya çıkan Ethereum (ETH), akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar (dApp) oluşturulabilmesini sağlamayı amaçlayan bir blok zincir projesidir. Ethereum’un geliştiricilere sağladığı özgürlük alanı sayesinde merkeziyetsiz finans (DeFi), değiştirilemez token (NFT), GameFi gibi kavramlar hayatımıza girmiştir. Günümüzde Ethereum üzerinde çalışan binlerce altcoin ve merkeziyetsiz uygulama bulunuyor.
Ethereum, tıpkı Bitcoin (BTC) gibi Proof-of-Work (PoW) konsensüs mekanizması ile çalışıyor. Ancak Ethereum 2.0 güncellemesinin tamamlanmasıyla beraber Ethereum, Proof-of-Stake (PoS) konsensüs mekanizmasına geçiş yapacak. Fakat bu güncelleme henüz tamamlanmadı ve Ethereum’da coin üretimi hâlâ madencilik ile sağlanıyor. Ethereum madenciliği ile ilgili daha detaylı bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Ethereum’un kripto para birimi Ether olarak anılır. Ether, arzı sınırsız bir kripto para birimidir. Yani üretilecek ETH coin sayısına dair herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır.
Cardano (ADA) nedir?
Cardano (ADA), tıpkı Ethereum (ETH) gibi merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı sözleşmeler yaratmaya olanak sağlayan bir blok zincirdir. Cardano blok zinciri, Ethereum kurucularından Charles Hoskinson tarafından 2015’te geliştirilmeye başlandı ve 2017’de gelecek vadeden bir Ethereum alternatifi olarak faaliyete geçti. Başından beri Cardano’nun amacı, Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunu gibi önemli zaaflarını gidererek DeFi ekosistemi için daha ideal bir yapı sunmaktır.
Cardano (ADA), kuruluşundan beri Proof-of-Stake (PoS) konsensüs mekanizmasını kullanıyor. Ancak Cardano’nun kullandığı PoS algoritması, diğerlerinden biraz farklı. Üçüncü taraflarca bağımsız olarak denetlenen ve doğrulanan ilk hakemli sistem olan bu PoS algoritması Ouroboros Praos olarak anılıyor. Ouroboros Praos kapsamında ağı desteklemek için ADA coin destekli stake havuzları kullanılıyor.
ADA coin ise Cardano ağının yerel kripto para birimidir. ADA coin ICO’su Eylül 2015’te başlamış ve tamamlandığında 63 milyon dolar gelir elde edilmiştir. ADA, maksimum arzı bulunan bir kripto para birimidir. ADA coin maksimum arzı 45 milyar coin olarak belirlenmiştir.
Cardano (ADA) ve Ethereum (ETH) arasındaki farklar
Cardano (ADA) ve Ethereum (ETH), aslında aynı ama hizmet eden ancak farklı avantajlar sunan iki blok zincir projesidir. Bu amaç, merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı sözleşmeler yaratabilmek için gerekli platformu ve araçları geliştiricilere sunmaktır. Yani hem Cardano hem de Ethereum, Bitcoin (BTC) devrimi ile kurulan blok zincir ekosisteminin olanaklarını genişletmeye çalışmaktadır.
Bununla beraber, Cardano, bir Ethereum alternatifi olarak ortaya çıkmıştır. Öyle ki Cardano projesinin kurucusu bile Ethereum kurucularından Charles Hoskinson’dır. Hoskinson, Ethereum’dan ayrılıp Cardano’yu yaratırken merkeziyetsiz uygulamalar için daha eksiksiz, bütüncül, verimli bir ağ ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. Cardano ile Ethereum arasındaki farklar da işte bu amaç etrafında şekillenir.
Cardano ile Ethereum arasındaki en önemli fark, Cardano’nun en başından beri Proof-of-Stake (PoS) konsensüs mekanizmasını kullanmasıdır. Cardano’nun aksine Ethereum, Proof-of-Work konsensüs mekanizmasıyla inşa edilmiştir. PoW, PoS’a göre çok daha fazla enerji tüketen ve daha maliyetli bir mekanizmadır. Zaten bu yüzden Ethereum, Ethereum 2.0 güncellemesiyle PoS konsensüs mekanizmasını benimsemeye hazırlanıyor.
Cardano’nun PoS mekanizmasıyla inşa edilmiş olması onun Ethereum’a nazaran daha ölçeklenebilir bir blok zincir olmasını sağlar. Yüksek ölçeklenebilirliği ile Cardano, ağ performansı olumsuz etkilenmeden çok sayıda işlem gerçekleştirme kapasitesine sahiptir. Cardano ağı saniyede 250 işlem gerçekleştirebilirken, bu sayı şu an Ethereum’da yalnızca 30. Yani Cardano ağı, Ethereum’a kıyasla daha hızlıdır. Aynı zamanda Cardano, Ethereum’a göre daha az enerji tüketir ve daha ucuzdur.
Cardano (ADA) ekibinin bilimsel yaklaşımı ise projeyi sadece Ethereum’dan değil, diğer tüm kripto para projelerinden ayrı bir yere koyar. Cardano, herhangi bir yeni ürün, hizmet veya güncellemenin piyasaya sürülmesinden önce bilimsel bir hakemli inceleme süreci uygular. Bu, diğer kripto para projelerinin büyük çoğunluğunun sunduğundan daha fazla güven sağlar. Hakemli inceleme süreci şu şekilde işler: Önce, yeni önerileri ve bunların altında yatan teknolojileri detaylandıran akademik makaleler yazılır. Bu makaleler, bilgisayar bilimcileri ve diğer ilgili akademisyenlerden oluşan bağımsız bir hakem heyeti tarafından değerlendirilir. Bu hakem heyeti, makaleye yorumlarını yapar ve bu yorumlar genelde herkes tarafından görüntülenebilir. Bugüne kadar Cardano tarafından yüzün üzerinde hakemli akademik makale yayımlandı.
Cardano ve Ethereum’un token ekonomisine yaklaşımlarında da farklılık görülür. Ethereum’un yerel kripto para birimi Ether (ETH), arzı sınırsız bir kripto paradır. Buna karşın Cardano’nun yerel kripto para birimi ADA coinin arzı 45 milyar coin ile sınırlandırılmıştır.
Sonuç
Cardano (ADA) ve Ethereum (ETH), aynı amaca farklı şekillerde hizmet eden iki farklı blok zincirdir. Cardano, Ethereum’un açtığı yoldan ilerlerken onun zaaflarını gidermeyi amaçlamıştır. Bütün özellikleriyle değerlendirildiğinde, Cardano blok zinciri Ethereum’un en önemli rakipleri arasındadır. ADA coin ise piyasaya çıktığından bu yana parlak bir performans sergilemiş, tıpkı rakibi ETH coin gibi zorlu piyasa koşullarında hayatta kalmayı başarmıştır.