Bildiğiniz gibi blok zincir ağları çeşitli konsensüs mekanizmaları ile çalışır ve Proof-of-Burn (Yakım İspatı) bunlardan biridir. Tıpkı Proof-of-Work (PoW) ve Proof-of-Stake (PoS) gibi işlemlerin doğrulanmasını ve ağın güvenliğini sağlasa da Proof-of-Burn onlara alternatif olarak ortaya çıkmıştır.
Bu makalede, Proof-of-Burn konsensüs mekanizmasına dair merak edilenleri cevaplayacağız.
Proof-of-Burn nedir?
Proof-of-Burn (Yakım İspatı), PoW mekanizmasının yüksek enerji tüketimi sorununu çözmeye çalışan alternatif bir konsensüs algoritmasıdır. PoB, genelde “enerji israf etmeyen PoW” olarak anılır. Proof-of-Burn, madencilerin tokenlarını “yakmasına” olanak sağlama ilkesine dayanarak çalışan bir konsensüs mekanizmasıdır. Daha sonra yakılan tokenlara orantılı olarak madencilere blok yazma hakkı verilir.
Yani Proof-of-Burn, işlemlerin token yakılarak gerçekleştirildiği bir konsensüs mekanizmasıdır. Proof-of-Burn madencileri, işlemleri doğrulayıp madencilik ödülü kazanabilmek için ağdaki kripto paralarını yakar.
Proof-of-Burn nasıl ortaya çıktı?
Proof-of-Burn konsensüs mekanizması ilk olarak 2012’de, Iaian Stewart tarafından ünlü Bitcointalk forumunda önerildi. Bir diğer PoW alternatifi olan PoS konsensüs mekanizması da bunda sadece bir yıl önce, 2011’de önerilmişti ve birkaç yıl sonra Ethereum (ETH) tarafından başarıyla uygulanacaktı. Proof-of-Burn, en başlarda PoS kadar ilgi çekmese de PoW mekanizmasının enerji tüketimi sorunları daha da gün yüzüne çıktıkça popülerleşti.
Proof-of-Burn nasıl çalışır?
Iaian Stewart, yakılmış tokenları madencilik donanımlarına benzetir. Bu benzetmede, bir madenci, blok çıkarma gücü veren sanal bir madencilik donanımı satın almak için tokenlarını yakar. Madenci ne kadar çok token yakarsa sanal madencilik donanımı o kadar büyük olur. Bir başka deyişle, bir madenci ne kadar çok token yakarsa o kadar çok blok oluşturabilir.
Proof-of-Burn kapsamında madenciler, tokenlarını yakmak için onları erişilemez bir adrese gönderir. Bu süreç, yakılan coinler dışında fazla kaynak tüketmez ve ağın aktif ve çevik kalmasını sağlar.
Nasıl uygulandığına bağlı olarak Proof-of-Burn, madencilerin ağın yerel coinini veya Bitcoin (BTC) gibi alternatif bir zincirin coinini yakmasına izin verilir. Bunun karşılığında madenciler blok zincirin yerel kripto para biriminde bir ödül alırlar.
Ağa kendi kripto paranızı yakacak işlemler gönderebileceğiniz gibi diğer katılımcıların işlemlerini bloğunuza eklemek için de alabilirsiniz. Diğer katılımcılar da bloğunuz üzerinde madencilik ya da yakım yapabilir. Esasen, tüm bu yakma faaliyeti ağı çevik tutar ve katılımcılar faaliyetleri (hem kendi tokenlarını hem de başka tokenları yakmak) karşılığında ödüllendirilir.
Çürüme nedir?
PoB sistemi, ilk madencilerin haksız kazanç elde etmesini önlemek ve mekanizmanın madencilik gücünü korumak için bir “çürüme” ve azaltma mekaniği uygular. Bu mekanik kapsamında yakılan tokenların gücü, yeni bir blok her üretildiğinde “çürür” veya kısmen azalır. Bu, bir kerelik erken yatırım yerine madencilerin düzenli faaliyetlerini teşvik eder. Madencilerin rekabet avantajını korumak için, teknoloji ilerledikçe periyodik olarak daha iyi ekipmana yatırım yapmaları gerekebilir.