Kripto para dünyası günden güne büyürken, ilk kripto para birimi Bitcoin (BTC) ile Elon Musk’ın ve daha birçok ünlünün desteklediği Dogecoin (DOGE) de giderek daha çok ilgi çekiyor.
Elbette Bitcoin, güvenilirliğinin ve kıt arzının da etkisiyle en büyük piyasa değerine sahip kripto para birimi. Bu açıdan Dogecoin’in çok daha önünde. Bununla beraber, topluluğunun sosyal medyadaki etkisi sayesinde Dogecoin zaman zaman o kadar popüler oldu ki işlem hacminde Bitcoin’i ve Ethereum (ETH) gibi diğer kripto para birimlerini geride bıraktı.
Peki, kripto para dünyasının en büyüğü olan Bitcoin ile en popüler coinlerinden Dogecoin arasındaki farklar neler? Bu makalede konumuz Bitcoin ile Dogecoin arasındaki farklar.
Bitcoin (BTC) nedir?
Bitcoin (BTC), Satoshi Nakamoto takma isimli kişi ya da kişilerce kurulan ve 2009’da faaliyete geçen bir blok zincir ve kripto para birimidir. İlk kripto para projesi olan Bitcoin, merkeziyetsiz bir yapıdadır ve eşler arası para transferine olanak tanımaktadır. Yani kullanıcılar birbirlerine, banka gibi aracılar olmaksızın doğrudan BTC gönderebilmektedir.
Bitcoin’in en öne çıkan özelliklerinden biri merkeziyetsizliğidir. Merkeziyetsizlik, Bitcoin blok zincirinin hiçbir kişiye ya da merkezi bir yönetim organına ait olmadığı anlamına gelir. Bitcoin ağındaki işlemler, coğrafi olarak dağıtılmış düğümler, yani çok sayıda bireysel bilgisayar tarafından doğrulanır ve blok zincire eklenir. Bu düğümlerin her biri, aslında işlemlerin kaydedildiği bir kayıt defteri olarak düşünülebilecek Bitcoin blok zincirinin bir kopyasını saklar. Bu sayede her düğüm, ağın bütünlüğünü ve doğruluğunu sürekli denetleyebilir. Bir başka deyişle merkeziyetsizlik, Bitcoin ağını geleneksel alternatiflerinden çok daha güvenli ve dokunulmaz kılar. Nitekim Bitcoin blok zincirinde gerçekleşen bir işlemi sonradan değiştirmek imkansız olduğu gibi, ağı ele geçirmek de çok zordur. Bitcoin, bugüne kadar hiç hacklenmemiştir.
Bitcoin’in bir diğer önemli özelliği ise sınırlı arzıdır. Bitcoin arzı 21 milyon coinle sınırlandırılmıştır. Bitcoin, ağda tam düğüm çalıştıran madenciler tarafından üretilir. Bu, ağın temelinde yer alan Proof-of-Work (PoW) konsensüs mekanizmasının bir parçasıdır. Madenciler, bilgisayarlarının hesaplama güçlerini kullanarak çeşitli kriptografik problemleri çözmek için birbiriyle rekabet ederler. Kazanan madenci, bir işlemi doğrulamış ve blok zincire eklemiş olur. Bunun karşılığında belirli miktarda yeni üretilen BTC ile ödüllendirilir. Buna, madencilik ödülü adı verilir. Bitcoin ağında madencilik ödülleri üretilen her 210 bin blokta bir yarı yarıya azalmaktadır ve nihayetinde sıfırlanacaktır. Yani 21 milyon BTC’nin tamamı arz edildikten sonra başka madencilik ödülü olmayacaktır.
Bugün kripto para sektöründen bahsedebiliyorsak bunu kuşkusuz Bitcoin’e borçluyuz. Bitcoin, merkeziyetsiz yapısı ve sağladığı güvenli, hızlı para transferi olanaklarıyla finans dünyasında büyük bir devrim yaptı. Birçok başka kripto para projesi de onu izledi.
Dogecoin (DOGE) nedir?
Dogecoin (DOGE), Bitcoin’in açtığı yoldan ilerleyen projelerden biri ve belki de en ilginci. Bu kripto para birimi, 2013 yılında Billy Markus ve Jackson Palmer tarafından diğer kripto paraların parodisi olarak yaratıldı. Markus ve Palmer, Dogecoin’i ünlü bir internet meminden esinlenerek oluştururken, sosyal medyanın gücü sayesinde onun Bitcoin’den daha yaygın hale gelebileceğini düşündüler. Bunda da kısmen haklı çıktılar. Dogecoin, kısa sürede devasa bir çevrimiçi topluluk oluştururken en popüler altcoinlerden biri halini aldı.
Merkeziyetsiz bir kripto para birimi olan Dogecoin, eşler arası para transferinde kullanılabiliyor. Kimi şirketler tarafından ödeme aracı olarak da kabul ediliyor. Tıpkı Bitcoin gibi PoW konsensüs mekanizmasına dayanan Dogecoin ağında da yeni coinler madenciler tarafından üretiliyor. Ne var ki Dogecoin, sınırsız arzıyla Bitcoin gibi deflasyonist olmayı amaçlayan kripto paralardan ayrılıyor. Dogecoin madenciliği ile her dakika yeni bir blok üretiliyor, böylece yeni DOGE coinler dolaşıma sokuluyor.
Dogecoin bugüne kadar birçok bağış kampanyasında kullanıldı. Dogecoin topluluğu, çeşitli bağış etkinlikleri için on binlerce dolar değerinde DOGE topladı. Dogecoin, sporculara ve spor kulüplerine sponsor oldu. Elon Musk başta olmak üzere birçok ünlünün desteğini aldı. En önemlisi de, çeşitli şirketler tarafından bugün ödeme aracı olarak kabul ediliyor.
Dogecoin ve Bitcoin arasındaki farklar
Aslında Dogecoin ve Bitcoin, bazı açılardan birbirine çok benzer iki ağ ve kripto para birimidir. Her ikisi de merkeziyetsizdir ve PoW konsensüs mekanizmasına dayanır. Bu da her iki ağda da işlemleri doğrulayanın ve kripto para üretenin madenciler olduğu anlamına gelir.
Ne var ki Dogecoin ve Bitcoin arasındaki farklar, benzerliklerden daha derindir.
Hash standardı
Az önce de belirttiğimiz gibi, hem Dogecoin hem de Bitcoin konsensüs mekanizması olarak PoW yöntemini kullanır. Ancak PoW mekanizmasının, hash standartlarına göre farklı varyasyonları vardır. Dogecoin ile Bitcoin de işte bu noktada ayrışır.
Bitcoin, SHA-256 hash standardı üzerine inşa edilmiştir. SHA-256 standardı, 2001 yılında Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından oluşturulmuştur ve genellikle en gelişmiş şifreleme yöntemi olarak kabul edilir. Dogecoin ise Litecoin (LTC) tarafından popüler hale getirilen Scrypt hash standardını kullanır. Scrypt, kripto para birimi madenciliğinin bir SHA-256 ağına göre daha erişilebilir olmasını sağlar.
PoW mekanizmasında madencilik ödülü yalnızca bir madenci tarafından kazanılır. Bu da daha az güçlü donanıma sahip kullanıcıların, binlerce dolarlık donanımlara sahip şirketlerden ve bireylerden çok daha az kazanması demektir. Bir de ASIC adı verilen, PoW madenciliği için kullanılan özel donanımlar vardır. ASIC sahibi madencilerin, geleneksel madencilerden daha fazla ödül kazanma olasılığı daha yüksektir. Bu da daha yeni madencilerin işini daha da zorlaştırır. Ancak Scrypt standardı ASIC'e dayanıklıdır. Dogecoin gibi Scrypt tabanlı PoW ağları, geleneksel madencilik donanımının yeterince verimli çalışmasını sağlar ve ASIC desteğinin olmaması nedeniyle madencilik sürecini daha erişilebilir hale getirir.
Maksimum arz
Bitcoin ile Dogecoin arasındaki en önemli farkların başında maksimum arz gelir. Bitcoin (BTC), arzı kıt olacak şekilde tasarlanmış bir kripto para birimidir. Bitcoin’i değerli kılan unsurlardan biri de arzının kıt oluşudur. “Bitcoin nedir?” başlığında da değindiğimiz üzere, hiçbir zaman BTC sayısı 21 milyonu geçmeyecek. Bitcoin madenciliğinin gün geçtikçe zorlaşması, yani her 210 bin blokta bir madencilik ödüllerinin yarıya indirilmesi (halving) de Bitcoin’in bu özelliğini destekler ve onu deflasyonist bir kripto para birimi yapar. Öyle ki birçok uzman, Bitcoin’in enflasyona karşı korunma aracı olarak kullanılabileceğini düşünmektedir.
Buna karşın Dogecoin (DOGE) arzı sınırsızdır. Bitcoin’in aksine Dogecoin, değer saklamak amacıyla tasarlanmamıştır. Dogecoin madencileri her dakika yeni bir blok üretmekte ve yeni DOGE coinler yaratmaktadır. Dogecoin blok ödülleri 10 bin DOGE’dur ve yıllık yaklaşık 5 milyar DOGE üretilmektedir. Bu sınırsız ve çok Dogecoin arzı, DOGE fiyatının hiçbir zaman BTC fiyatı kadar yüksek seviyelere ulaşmayacağı anlamına gelir. Ancak zaten Dogecoin yaratılırken amaçlanan da budur. Böylece DOGE, herkes için erişilebilir olacaktır.
İşlem hızı
Dogecoin ile Bitcoin arasındaki önemli bir diğer fark da işlem hızıdır. Dogecoin, Bitcoin'in blok başına 10 dakikalık süresine kıyasla sadece bir dakikalık bir blok onay süresine sahiptir. Bu da Dogecoin’in Bitcoin’e kıyasla saniyede çok daha fazla işlem yapabilmesi demektir. Bitcoin’in saniyedeki işlem hızı 7’yken, Dogecoin için bu rakam 33’tür.