Değer deposu anlamına gelen “store of value” terimi, uzun bir süre boyunca mali değerini kaybetmeyen varlıklar için kullanılmaktadır. State of value, değeri bozulmadan gelecekte kurtarılabilen, geri alınabilen ve değiş tokuş edilebilen bir varlık, emtia veya para birimidir. Altın ve diğer metaller de raf ömürleri sürekli olduğu için store of value olarak kabul edilmektedir. Başka bir deyişle, bu kategoriye girebilmek için edinilen eşyanın zamanla aynı veya daha fazla değerde olması gerekir.
İyi bir değer deposu, satın alındıktan sonra ya alındığı değere yada daha yüksek bir değere satılabilmelidir. Genellikle bu değer, varlığın piyasa fiyatı veya satın alma gücü (parasal değer) ile ilgilidir. Ancak bazı durumlarda, varlığın likiditesi ile yani, satın almanın ve satmanın ne kadar kolay olduğu ile ilgili de olabilir.
Sağlıklı bir ekonomi için istikrarlı bir para birimi şarttır. Bir ulusun parası, vatandaşlarının emek ve ticaretle uğraşmaları, tasarruf etmeleri ve harcamaları için güvenilir bir store of value olmalıdır. Store of value olarak yetersiz hizmet veren bir para birimi, tasarruf etme ve hatta kazanma yönündeki tüm teşvikleri yok eder ve ticaret yapma kabiliyetini azaltır.
Çoğu fiat para birimi, enflasyonun neden olduğu (çoğunlukla o para biriminin dolaşımdaki arzındaki hızlı artış nedeniyle) gittikçe azalan bir alım gücüne sahiptir. Ancak enflasyonun etkilerine rağmen fiat paralar, birçok iktisatçı tarafından bir store of value olarak kabul edilir. Bunun nedeni muhtemelen fiat paraların çok yavaş azalan satın alma gücünden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, fiat paralar muhtemelen şu anda sahip olduğumuz en likit finansal araçtır. Yine de, fiat paraların iyi bir store of value olduğunu söylemek oldukça büyük bir tartışma konusudur. Bunun en büyük nedeni enflasyon ve hiperenflasyonun fiat paraların değerini sürekli azaltmasından ileri gelmektedir.
Altın, gümüş ve diğer değerli metaller de nadir olmalarından (sınırlı arz) dolayı iyi bir değer deposu olarak kabul edilirler. Ayrıca fiziksel olarak bozulmadan çok uzun süre saklanabilmeleri de bu duruma katkı sağlamaktadır.
Bitcoin de kimileri tarafından iyi bir store of value olarak kabul edilir ve genellikle "dijital altın" olarak tanımlanır. Bitcoin nadirdir ve aynı zamanda yok edilemezdir. Bu da Bitcoin’in, iki kez kopyalanamayan veya harcanamayan bir dijital bir para birimi olduğunun kanıtıdır. Bu bahsettiğimiz nedenler, Bitcoin'in zamanla daha değerli hale gelmesinin ana nedenlerinden bazılarıdır. Ancak yüksek volatilitesi ve istikrarsız piyasa fiyatı nedeniyle, bazıları Bitcoin'in tanımı gereği bir store of value olamayacağını savunmaktadır.
Özel Hususlar
Bir değer deposunu oluşturan şey, ülkeler ve kültürler arasında önemli ölçüde farklı olabilir. Dünyanın gelişmiş ekonomilerinin çoğunda, yerel para birimi, en kötü durum senaryoları dışında, bir store of value olarak sayılabilir. ABD doları, Japon yeni, İsviçre frangı ve Singapur doları gibi istikrarlı para birimleri, kendi ülke ekonomilerini büyük ölçüde geliştirir. Hiperenflasyona karşı bağışıklığı olmasa da dirençlidirler.
altın, gümüş, gayrimenkul ve sanat eseri gibi diğer store of value çeşitleri zamanla değerlerini kanıtlamıştır. Bu tür değer depolarının göreli değeri zamanla dalgalanacak olsa da, hemen hemen her senaryoda bir miktar değeri muhafaza edeceklerine güvenilebilir. Bu, özellikle değer deposunun sınırlı bir arzı varsa geçerlidir.