Blockchain ve kripto paralar sayesinde ortaya çıkan merkeziyetsiz finans (DeFi) konsepti, finans dünyasının sınırlarını olağanüstü derecede genişletti. Artık internet bağlantısı olan herkes, merkeziyetsiz ve şeffaf şekilde finansal hizmetlere erişebiliyor. Böylece DeFi, dünyanın dört bir yanından insanların finans dünyasına erişimini artırıyor.
DeFi son yıllarda muazzam bir büyüme kaydetti ve birçok DeFi projesi piyasaya çıktı. DeFi coin’ler, en iyi kripto paralar arasına girdi. Bununla beraber, DeFi ekosisteminin hâlâ çözmesi gereken sorunlar var. Bu sorunların çözümünde ise yapay zeka teknolojileri çok önemli bir rol oynayabilir.
Bu makalemizde, yapay zeka ve DeFi arasındaki ilişkiyi inceleyecek, yapay zeka teknolojilerinin DeFi ekosistemindeki potansiyel kullanım alanlarını keşfedeceğiz.
DeFi Nedir?
DeFi, “decentralized finance”, yani “merkeziyetsiz finans” kavramının kısaltmasıdır. Merkeziyetsiz finans, herhangi bir merkezi otoritenin kontrolünde olmadan ve bankalar gibi üçüncü taraflara ihtiyaç duyulmadan gerçekleştirilen finansal hizmetleri ifade eder.
DeFi, blockchain ve kripto paralar sayesinde mümkün hale gelmiştir. Aracısız şekilde, eşler arası para transferini mümkün kılan merkeziyetsiz bir blockchain olan Bitcoin (BTC) ilk DeFi uygulaması olarak kabul edilebilir.
Merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı kontratlar oluşturmayı olanaklı hale getiren Ethereum (ETH) ise merkeziyetsiz finans ekosisteminde yeni olanakların kapısını açmıştır. Bugün DeFi ekosistemi artık sadece para transferini değil, birçok geleneksel finans hizmetini ikame edebilmektedir. Bu hizmetler arasında kredi verme, merkeziyetsiz borsa alım satımı, sigortalama gibi hizmetler sayılabilir. Bitlo.com üzerinden Türk lirası ile satın alabileceğiniz Compound (COMP), Aave (AAVE), Chromia (CHR) gibi DeFi projeleri bu hizmetleri sağlamaktadır.
Yapay Zeka Nedir?
Yapay zeka, makinelerin insanlar gibi düşünmek ve onların eylemlerini taklit etmek üzere programlanmasına dayalı bir modeldir. Bilgi öğrenme, analiz etme ya da problem çözme gibi insan zihnine has becerilere sahip tüm makineler ve bilgisayar programları, yapay zeka sahibi olarak nitelendirilebilir. Bu bakımdan yapay zeka, insan zihninin bilgisayarlarca taklit edilmesi olarak düşünülebilir.
Yapay zeka, bugün sayısız sektörde kullanım alanına sahiptir. Bunun da ötesinde, bir şirketin yapay zekaya başvurmadan verimli şekilde çalışabilmesi neredeyse mümkün değildir. Yapay zeka, insan zihninin çok yavaş ve hataya açık şekilde analiz edebileceği büyük veri kümelerini kısa sürede, en az hatayla analiz edebilir. Çok karmaşık problemleri de kısa sürede çözebilen yapay zeka, şirketlerin ve kurumların daha doğru analizlerle daha verimli çözümler üretmesini sağlar.
Bu makale ilginizi çekebilir: “Yapay Zeka Nedir? Yapay Zeka Nasıl Ortaya Çıktı?”
Yapay Zeka, DeFi’yi Nasıl Etkiler?
Yapay zeka, tüm sektörlerde ve hayatın birçok alanında olduğu gibi blockchain tabanlı ekosistemlerde de kritik bir öneme sahip. Finansal erişimi artıran ve demokratikleştiren DeFi ekosistemi, yapay zeka sayesinde birçok sorunun üstesinden gelebilir ve daha iyi kullanıcı deneyimi sunabilir.
DeFi ekosistemi gelişmeye ve büyümeye devam ediyor. Ancak gelişme ve büyüme, rekabet artışını ve güvenlik risklerini de beraberinde getiriyor. Artan rekabet, güvenlik riskleri ve daha verimli ve kullanıcı dostu çözümlere duyulan ihtiyaç gibi yeni zorluklarla karşı karşıya kalıyor. İşte bu noktada yapay zeka devreye giriyor.
Önce, yapay zeka ve DeFi teknolojilerinin neden birlikte kullanılabileceğine kısaca değinelim. Ardından, yapay zekanın DeFi’deki kullanım alanlarına bakalım.
Yapay zeka ve DeFi arasındaki bağ nedir?
Hem yapay zeka hem de DeFi teknolojileri verimlilik, şeffaflık ve erişilebilirlik yoluyla geleneksel finans sistemlerini dönüştürme gücüne sahip. DeFi, hepimizin erişebileceği ürünleri değiştirirken yapay zeka da bu ürünlerle etkileşim kurma biçimimizi etkiliyor.
Bunu bir benzetmeyle açıklayalım: Geleneksel finansı kapısı herkese açık olmayan bir ev olarak düşünürsek, DeFi, bu evin yanına kapısı herkese açık bir ev inşa ediyor. Yapay zeka ise o eve giden yolları güzelleştiriyor, düzeltiyor ve artırıyor.
Sonuç itibarıyla yapay zeka ve DeFi, biri diğerinin eksiklerini giderme potansiyeline sahip iki alan olarak dikkat çekiyor.
Yapay Zeka, DeFi’de Nasıl Kullanılır?
Yapay zeka, DeFi ekosisteminde bir devrim yaratabilir. DeFi ekosistemi, geleneksel finansı tamamen tahtından edecekse, bunda yapay zeka teknolojileri de mutlaka rol oynayacak. Peki yapay zeka, DeFi uygulamalarında nasıl kullanılıyor ya da kullanılabilir? Şimdi, 5 başlıkta bu sorunun cevabını verelim.
Tahmini Analitik
Yapay zeka algoritmaları, gelecekteki piyasa trendleri hakkında tahminlerde bulunmak amacıyla büyük miktarda finansal veriyi analiz etmek için kullanılabilir. Buna tahmini analitik ya da tahmine dayalı analitik denir. Tahmini analitik yöntemi piyasa koşullarına göre bilinçli kararlar alması gereken merkeziyetsiz borsalar (DEX), borç verme platformları ve diğer DeFi uygulamaları için çok faydalıdır.
Risk Yönetimi
DeFi protokollerinin flaş kredi saldırıları, rug pull ve piyasa manipülasyonu gibi çeşitli risk türlerine karşı zaafiyeti vardır. Yapay zeka, DeFi ekosistemini izlemek ve potansiyel riskleri gerçek zamanlı olarak belirlemek için kullanılabilir. Bu da DeFi protokollerinin bu riskleri azaltmak için proaktif önlemler almasına olanak tanır.
Alım Satım Otomasyonu
Yapay zeka algoritmaları, kripto para alım satım süreçlerini otomatikleştirmek ve merkeziyetsiz borsalarda alım satım gerçekleştirmek için kullanılabilir. Yapay zeka destekli alım satım otomasyonu, yatırımcıların daha iyi yatırım kararları almasına yardımcı olur ve genel alım satım sürecinin verimliliğini artırır.
Uyumluluk
DeFi protokolleri, kara para aklamayı önleme (AML) ve müşterini tanı (KYC) kuralları gibi çeşitli devlet düzenlemelerine uygun olmalıdır. Yapay zeka, uyumluluk kontrollerini otomatikleştirmek ve uyumluluk sürecinin genel doğruluğunu ve verimliliğini artırmak için kullanılabilir.
Portföy Yönetimi
Yapay zeka, DeFi kullanıcılarına kişiselleştirilmiş yatırım önerileri sağlamak ve portföy yönetimini otomatikleştirmek için kullanılabilir. Bu, kullanıcıların kâr maksimizasyonu sağlamasına ve yatırım risklerini en aza indirmesine yardımcı olabilir.
Sonuç
Yapay zeka ve DeFi arasındaki ilişki, hem DeFi protokollerinin daha iyi hizmetler sunmasında hem de DeFi kullanıcılarının daha kârlı işlemler gerçeklelştirmesinde önemli fırsatlar yaratmaktadır. Yarının finans dünyasının merkezi DeFi olacaksa, bu merkezin anahtarı da yapay zeka teknolojilerinin elindedir.