Kripto para piyasaları klasik finans piyasalarına göre oldukça volatil ve hareketli bir piyasadır. Kripto para dünyasındaki yatırımcıların psikolojilerini ve majör trendleri takip etmek için Kripto Piyasası Korku ve Açgözlülük Endeksi sıkça kullanılan bir göstergedir.
Bu makalemizde Kripto Piyasası Korku ve Açgözlülük Endeksinden bahsedip, nasıl hesaplandığını inceleyeceğiz.
Korku ve Açgözlülük Endeksi
Korku ve Açgözlülük Endeksi, kripto para piyasasındaki yatırımcıların ne kadar risk alamaya iştahlı olduğunu gösteren bir endekstir. Kripto piyasası davranışı çok duygusal olan bir finansal piyasadır. İnsanlar, piyasa yükselirken açgözlülük eğilimindedir ve bu da FOMO (trendi kaçırma korkusu) ile sonuçlanabilir. Aşırı korku, yatırımcıların çok endişeli olduğunun bir işareti olabilir. Ancak bu durum bir satın alma fırsatı yaratabilir.
Yatırımcılar çok açgözlü ise, bu, piyasanın bir düzeltme yapması gerektiği anlamına gelir.
Bu nedenle, korku endeksi kripto piyasasının mevcut hissiyatını analiz ederek bu duygu durumunu 0'dan 100'e kadar basit bir ölçek ile ifade eder.
Korku ve Açgözlülük Endeksi, 0-100 arasındaki değer ile temelde 4 ana aralıkta yorumlanır.
0 - 24 = aşırı korku
25 - 49 = Korku
50 - 74 = Açgözlülük
75 - 100 = aşırı açgözlülük
- Endeksin 0-24 arasında aşırı korku bölgesinde olması kripto para piyasalarının aşırı satıldığını ve yatırımcıların yeni yatırımlar yapmak için temkinli davranıp korktuğu dönemleri göstermektedir. Bu dönemde kripto para piyasaları ciddi oranda değer kaybetmiş ve piyasa değerleri ciddi değer kaybı yaşamış olabilir.
- Endeksin 25-49 arasında korku bölgesinde olması, yatırımcıların düşen fiyatlardan endişe ettiği ve temkinli davrandığı dönemi ifade etmektedir. Bu aralıkta yatırımcılar genel olarak yön arayışı içerisindedir.
- Endeksin 50-74 arasında açgözlü bölgesinde olması birçok yatırımcının kripto para yatırımına sıcak baktığı ve içeriye yeni para soktuğu dönemi ifade eder. Bu aralıkta kripto para fiyatları yükseliş eğilimi kesinleşmiştir ve bütün piyasa tarafından yükselişin devam edeceği düşünülmektedir.
- Endeksin 75-100 aralığında aşırı açgözlü olması kripto para piyasanın ciddi bir şekilde yükseldiği ve birçok yatırımcının karda olduğu dönem olarak ifade edilir. Bu aralıkta yatırımcılar oldukça agresif hareketler ile kripto para dünyasında aşırı risk alabilmektedirler.
Korku ve Açgözlülük Endeksi Nasıl Çalışır?
Korku ve açgözlülük endeksi hesaplanırken 5 ana temel unsur dikkate alınmaktadır. Bunlar;
1. Volatilite
Kripto para piyasalarında günlük fiyat hareketleri ile oluşan fiyatın dalga boyları ve genişliği temel alınmaktadır. Fiyatların volatilitesinin aşırı yüksek olması piyasalardaki risk iştahını etkilemektedir.
2. Piyasa Hacmi
Kripto para piyasasında yüksek hacimlerin görüldüğü dönemlerde yatırımcılar normal zamanlara göre daha açgözlü davranabilmektedirler. Bu sebeple korku ve açgözlülük endeksi hesaplanırken son 30 ve 90 günlük ortalama piyasa hacimleri dikkate alınmaktadır. Genel olarak, günlük bazda pozitif bir piyasada yüksek işlem hacimleri yaşandığında, piyasanın açgözlü olma eğilimi artmaktadır.
3. Hakimiyet
Kripto paralarda hakimiyet (dominance) bir kripto para biriminin tüm kripto para piyasasındaki ağırlığını ifade eder. Özellikle Bitcoin (BTC) hakimiyetindeki arttığı dönemlerde yatırımcılar güvenli liman olarak gördükleri Bitcoin’e geçerken diğer altcoinlerdeki pozisyonlarını azaltmaktadırlar. Öte yandan, Bitcoin'in hakimiyeti azaldığında, insanlar bir sonraki büyük boğa koşusunda daha riskli alternatif kripto para birimlerine yatırım yaparak daha açgözlü bir şekilde yatırım yapmaktadır. Bu da kripto para piyasalarında korku ve açgözlülük endeksi hesaplanırken hakimiyetin önemini ortaya çıkarmaktadır.
4. Trendler
Bitcoin ile ilgili çeşitli arama sorguları için Google Trendler verileride bu endeks için önemli bir göstergedir. Bitcoin ve kripto paralara olan ilginin azalması piyasada risk almak isteyen yatırımcının azalması anlamına geldiği için piyasada yatırım kararları açısından daha korkak bir şekilde davranmaktadır. Örneğin, “Bitcoin” için Google Trendler'i kontrol ederseniz, çok fazla arama hacmi bilgisi elde edemezsiniz. Ancak şu anda ilgili arama sorguları kutusundaki “bitcoin fiyat manipülasyonu” sorgusunda (1.550 itibariyle) +29% artış olduğunu görebilirsiniz. Bu durum açıkça piyasada bir korku olduğunu ve risk iştahının azaldığını göstermektedir.
5. Sosyal medya
Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin sosyal medyada sıkça konuşulması tıpkı arama motorlarındaki trendler gibi pozitif bir etki yaratmaktadır. Sosyal medyalar üzerinden birçok yatırımcının pozitif bir hava içerisinde paylaşım yapması insanlardaki risk iştahını arttırırken, olumsuz haber ve içerikler yatırımcıların risk iştahını azaltmaktadır.
Korku ve Açgözlülük Endeksi Neden Önemlidir?
Fiyat hareketlerinin haberler ve insan psikolojisi ile hızlı bir şekilde gerçekleştiği kripto para piyasasında risk iştahını ölçmek oldukça önemlidir. Bu sebeple birçok veri seti ve analiz metodu kullanılarak korku ve açgözlülük endeksi hesaplanmaktadır. Bu endeks kripto para yatırımcılarının o anki piyasa koşullarına ve trendlere göre yatırım iştahının hangi boyutta olduğunu ölçmektedir.