Kripto para dendiğinde akla her şeyden önce Bitcoin (BTC) gelir. 2009’da piyasaya çıkan BTC, ilk kripto para birimi ve ilk blok zincirdir. Ayrıca günümüzde piyasa değeri en büyük kripto para da açık ara farkla bitcoin’dir.
Bu kadar popüler bir varlık hakkında bilgi edinmek de nispeten kolay oluyor. Biz de Akademi sayfamızda Bitcoin’e dair birçok makale yayımladık, kripto paraların bu amiral gemisine dair her detayı sizlere aktarmaya çalıştık. Ancak Bitcoin hakkında bir de az bilinenler var. Bu az bilinen gerçeklerin bir kısmı tuhaf, bir kısmı eğlenceli, bir kısmı ise Bitcoin’i anlamakta yararlı. Gelin, birlikte, Bitcoin hakkında az bilinen gerçeklere bir bakalım.
Bitcoin hakkında az bilinen 9 gerçek
Bitcoin (BTC), teknoloji ve finans dünyasında bir devrime önayak oldu. Bu yönüyle başlı başına şaşırtıcı bir proje. Ancak 13 yıllık macerasında Bitcoin’e dair bildiklerimiz kadar gözden kaçırdığımız birçok detay da var. Bu listede BTC hakkında az bilinen 9 gerçeği sizler için derledik.
Satoshi Nakamoto fotoğrafları, Satoshi Nakamoto’ya ait değil
Bitcoin yaratıcısının adını mutlaka duymuşsunuzdur: Satoshi Nakamoto. Bu ismi arama motorlarında aratırsanız karşınıza çok meşhur bir fotoğraf çıkacaktır. Aşağıda görebileceğiniz bu fotoğraf gerçekten de Satoshi Nakamoto isimli birine aittir. Ancak fotoğraflarda gördüğünüz bu Satoshi Nakamoto, Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi Nakamoto değil!
Fotoğraftaki kişinin tam adı Dorian Prentice Satoshi Nakamoto’dur. Bu kişi Japon bir bilgisayar mühendisi. 2014 yılında Newsweek, kendisinin Bitcoin’in yaratıcısı olduğunu iddia etmişti ancak Nakamoto bu iddiayı reddetmiş, Bitcoin’le hiçbir ilişkisi bulunmadığını açıklamıştı. BTC’nin yaratıcısı olan ve Bitcoin whitepaperındaki imzanın sahibi Satoshi Nakamoto ise sadece bir takma isim. Bitcoin’in yaratıcısının gerçek kimliği, hatta bir kişi mi yoksa bir grup mu olduğu kimse tarafından bilinmiyor.
Bitcoin whitepaperında olmayan şey
Bitcoin adı ilk defa, 30 Ekim 2008’de Satoshi Nakamoto imzasıyla yayımlanan bir whitepaperın başlığında görüldü: “Bitcoin: Eşlerarası Elektronik Nakit Sistemi”. Fakat Bitcoin adı ilginç bir şekilde yalnızca başlıkta geçiyordu. Bitcoin whitepaperının içeriğinde Bitcoin adı yoktu.
Transfer edilen Bitcoin değil
Bitcoin (BTC), eşler arası kripto para transferine olanak sağlayan merkeziyetsiz bir blok zincir ağı olarak tanımlanabilir. Kullanıcılar, blok zincir üzerinden birbirlerine bitcoin gönderebilir. Ancak aslında bir cüzdandan diğerine transfer edilen şey bitcoin değil, bitcoin sahipliğidir. Yani cüzdanınızda gördüğünüz bitcoin miktarı, sahiplik hakkınızı temsil eder. Bunu gayrimenkul sahipliğine benzetebiliriz: Bir mülk aldığınızda o mülkü mevcut konumundan başka bir yere taşımazsınız; mülkün tapusunu, yani sahiplik hakkını elde edersiniz. Bitcoin transferinde de söz konusu olan, sahiplik hakkının kalıcı ve mutlak şekilde başkasına devridir. Blok zincir üzerinde gerçekleşen bu işlem sonradan değiştirilemez ya da iptal edilemez.
Bitcoin hiçbir zaman 21 milyon adede ulaşamayacak
Bitcoin, arzı 21 milyon adet ile sınırlı bir kripto para birimidir. Madenciler, blok zincire yeni bloklar eklemeleri karşılığında belirli miktarda BTC ile ödüllendirilir ve böylece yeni BTC üretilir. Bu ödüller her 210 bin blokta bir yarı yarıya azaltılmaktadır. 2140 yılı civarında ise tüm bitcoinlerin üretileceği, BTC madenciliğinin sona ereceği düşünülmektedir. Ancak burada ilginç bir gerçek var: Bitcoin hiçbir zaman maksimum arzı olan 21 milyon adede ulaşamayacak çünkü çeşitli teknik sıkıntılardan dolayı 29 BTC kayboldu! Bu yüzden piyasaya çıkabilecek toplam BTC sayısı, belirlenen arzdan 29 BTC eksik.
“Kayıp bitcoinler diğerlerini daha değerli kılar”
Bu söz, Satoshi Nakamoto’ya ait. Kayıp bitcoinlerin sahibi olan talihsiz kişi ise James Howell isimli bir İngiliz. 2009’da, yani Bitcoin’in daha başlangıcında Bitcoin madenciliğine adım atan Howell, 7500 BTC üretmişti. Ancak 2013’te, madenciliğin maliyetli olmaya başlamasıyla bilgisayarını sattı ve madenciliği bıraktı. BTC’lerini sakladığı sabit diski ise bir kenara kaldırdı. Ne var ki Howell, eski eşyalarını çöpe atarken sabit diski de eşyalarıyla beraber çöpe attı. Böylece 7500 BTC’yi de çöpe atmış oldu. Bu olay üzerine Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi Nakamoto, Bitcointalk forumunda “Kayıp bitcoinler, diğer herkesin sahip olduğu coinleri birazcık daha daha değerli kılıyor. Bunu herkes için yapılan bir bağış olarak düşünün,” yorumunda bulundu.
Genesis Blok’taki gizli mesaj
Bir blok zincirin ilk bloğuna “Genesis Blok” adı verilir. Bitcoin (BTC) blok zincirinin Genesis Blok’u 3 Ocak 2009’da Satoshi Nakamoto tarafından yaratıldı. Nakamoto, bu bloğun kodları arasına The Times gazetesinin o günkü manşetini de ekledi: “Chancellor on brink of second bailout for banks” - “Şansölye, bankalar için ikinci kurtarma planının eşiğinde”.
Satoshi Nakamoto’nun Genesis Blok’a bu gizli mesajı yerleştirme nedeninin, bloğun gerçekten 3 Ocak 2009’da yaratıldığını ispatlamak ya da mevcut finans sitemini eleştirmek olduğu düşünülüyor.
Çevrimdışı bitcoin transferi
Bitcoin (BTC) transferi yapabilmek için işleminizi blok zincir ağına göndermeniz gerekir. Bu ise internet kullanılarak yapılır. Fakat 12 Şubat 2019’da, iki amatör telsiz operatörü, BTC transferinin çevrimdışı da yapılabileceğini kanıtladı. Telsizcilerden biri, Rodolfo Novak, Kanada’nın Toronto şehrinde; diğeri, Sam Patterson ise 600 kilometre ötedeki ABD’nin Michigan eyaletinde yaşıyordu. Novak, Toronto’dan Michigan’daki Patterson’a kısa dalga radyo sinyaliyle bitcoin göndermeyi başardı. Ancak bu işlem çevrimdışı gerçekleştiğinden Bitcoin blok zincirine yazılmadı.
En büyük bitcoin zenginlerinden biri FBI
Özellikle 2013 yılına kadar BTC, yasadışı ödemeler için yaygın şekilde kullanılıyordu. 2013’te FBI, dünyanın en büyük yasadışı alışveriş platformu Silk Road’un faaliyetlerine son verdi ve platformun Bitcoin cüzdanlarına el koydu. Bu cüzdanlarda 144.000 BTC bulunuyordu. Bu o dönem yaklaşık 1,5 milyar dolar ediyordu.
En değerli BTC transferi
Bugüne kadarki en yüksek değerde BTC transferi 16 Kasım 2011’de gerçekleşti. Her biri 50.000 BTC barındıran 11 farklı adresten tek bir adrese tam 500.000 BTC transfer edildi. O dönem 500.000 BTC yaklaşık 22 milyon dolar ediyordu. Bu yazıyı yazdığımız sırada ise 500.000 BTC yaklaşık 11 milyar dolar değerinde.