Market capitalization ya da Türkçe karşılığı ile piyasa değeri, kripto para dünyasında bir kripto para biriminin göreceli boyutunu ölçen bir ölçütü ifade etmektedir. Belirli bir token ya da coinin mevcut piyasa fiyatı ile dolaşımdaki toplam token sayısı çarpılarak hesaplanır.
Piyasa Değeri = Cari Fiyat x Dolaşımdaki Arz
ya da,
Piyasa Değeri = Fiyat (X kez) Dönen Arz
şeklinde gösterilmektedir.
Örnek olarak, bir kripto para biriminin her birimi 10,00 dolardan alınıp satılıyorsa ve dolaşımdaki arz 50.000.000 coine eşitse, bu kripto para biriminin piyasa değeri 500.000.000 dolar olacaktır.
Piyasa değeri, bir şirketin veya kripto para birimi projesinin boyutu ve performansı hakkında bazı bilgiler sunabilirken, piyasa değeri teriminin, para akışı ile bir ilgisi olmadığının bilinmesi faydalı olacaktır. Bir başka deyişle piyasa değeri terimi, bir piyasada ne kadar para olduğunu temsil etmemektedir. Bu yanılgıya düşmek basittir çünkü piyasa değeri hesaplaması doğrudan ürünün fiyatına bağlıdır, yani bu durumda ürünlerin fiyatında her ne kadar da küçük sayılabilecek bir oynama olduğunda piyasa değeri büyük ölçülerde değişebilir.
Önceki örnek tekrar ele alınırsa, birkaç milyon dolar potansiyel olarak bahsedilen kripto para birimi fiyatını 10 dolardan 15 dolara çıkarabilir ve bu da piyasa değerinin 500.000.000 dolardan 750.000.000 dolara çıkmasına neden olabilir. Ancak bu durum, bahsedilen kripto para birimi piyasasında 250.000.000 dolar para girişi yaşandığı anlamına gelmemektedir. Yani, böyle bir fiyat artışına neden olmak için gereken para miktarı, birbirinden farklı ancak ilişkili kavramlar olan hacim ve likiditeye bağlıdır.
Hacim, belirli bir süre içinde takas edilen varlıkların sayısı ile ilgilidir, likidite ise temelde varlığın fiyat üzerinde çok fazla etkiye neden olmadan hızlı bir şekilde alınıp satılabileceği belirtilen bir derecedir.
Basitçe ifade etmek gerekirse, yüksek hacimli ve likit bir piyasa kolayca manipüle edilemez çünkü sipariş defterinde çok sayıda sipariş vardır ve muhtemelen farklı fiyat aralıklarında büyük hacimli siparişler vardır. Bu durum sonucunda ise, daha az dalgalı bir pazar oluşacaktır, yani bir balinanın (yüksek hacimlerde ticaret yapan kişi veya kuruluş) fiyatı önemli ölçüde manipüle etmesi için yüksek miktarlarda paraya ihtiyacı olacaktır.
Düşük hacimli bir piyasanın ince bir emir defteri ise, nispeten küçük bir miktar parayla kolayca manipüle edilebilir ve hem fiyat hem de piyasa değeri üzerinde önemli bir etkiye neden olabilir.
Kripto Para Biriminin Popülaritesini Ölçmenin En İyi Yolu
Bir projenin piyasa değeri, ilişki düzeyinin en önemli göstergesi olarak görülmesine rağmen bir kripto para biriminin piyasa değerinin aşağı yukarı uzun vadede bir coinin popülaritesini yansıtması sebebiyle arkasındaki konsept genellikle eleştirilir.
Büyük sermayeli kripto para birimleri genellikle güvenli kripto yatırımları olarak kabul edilmektedir. Bunlar, piyasa değeri on milyar doların üzerinde olan şirketlerdir. Büyük piyasa değeri olan coinlere yatırım yapmak genellikle korumacı bir strateji olarak bilinmektedir. Bu coinlerin diğer kripto para birimlerinden daha az değişken olması muhtemeldir, ancak yine de hisse senetleri gibi sıradan varlıklardan daha değişken olmaktadırlar.
Orta büyüklükteki kriptolar ise daha değişkendir, ancak aynı zamanda büyük kripto para birimlerinden çok daha fazla büyüme potansiyeline sahiplerdir.
Küçük sermayeli kripto para birimleri genellikle son derece değişken ve bazı dönemlerde çok fazla potansiyel (kısa vadeli) büyüme gösterse de oldukça riskli bir yatırım olarak kabul edilmektedirler. Ancak, kelimenin tam anlamıyla bir dakikada içerisinde çökebilecekleri ihtimali de bulunmaktadır.
Kripto para birimlerinde her zaman olduğu gibi, yatırım yapmadan önce kapsamlı bir araştırma yapılması ve ilgili tüm hayati faktörlerin göz önünde bulundurulması önem taşımaktadır Örnek olarak, bir metrik olan piyasa değeri, son birkaç saatteki gerçek işlem hacimleri hakkında fazla bilgi sağlayamamaktadır.