Kalanı İptal Et-Fill or Kill Order (FOK)

Orta Seviye

Fill or Kill (FOK), yani Türkçe karşılığı ile “Kalanı İptal Et” menkul kıymet borsalarında bir emrin derhal tamamlanması veya hiç yerine getirilmemesi gerektiğini söyleyen koşullu bir zaman emri türüdür. Tamamen doldurulması veya hiç doldurulmaması gereken bir emri ifade eden "Ya Hep Ya Hiç" (AON) sipariş türü ile yakından ilişkilidir. Ancak FOK tipi emirlerin aksine, AON emirlerinin anlık bir zaman noktasına özel bir odağı yoktur. Çoğunlukla aktif satıcılar tarafından kullanılır ve genellikle büyük miktarda stok içindir.

Fill or Kill (FOK) emri, piyasada veya belirli bir fiyatta hemen işleme koyulmak üzere yönlendirilen veya karşılanmazsa iptal edilen bir emirdir. Genellikle, bir trader varlıklarını kısmi olarak elden çıkarmak istemediğinde kullanılır. Örneğin, siparişlerini farklı ve bağlantısız pazarlarda veya borsalarda gerçekleştirmek için zamana dayalı talepleri olduğunda bu tip bir emir yöntemi kullanılabilir. Bu nedenle mal varlıklarını tek seferde elden çıkarmak isteyen traderlar için bu yöntem parça parça satışta oluşan riskleri ortadan kaldırır. Siparişlerden biri tamamlandığında, trader diğerlerini iptal edebilir. FOK emirleri, hisse senedi fiyatındaki kesintiyi en aza indirmek için birkaç saniye sürer ve kısmi dolumlara izin verilmez.

Fill or Kill Ne İşe Yarar?

Fill or Kill (FOK) emrinin amacı, bir pozisyonun tamamının geçerli fiyatlarda zamanında yürütülmesini sağlamaktır. Fill or Kill tanımı olmadan, büyük bir emri tamamlamak uzun zaman alabilir. Bu tür emirler genellikle büyük tutarlar için verildiğinden, emrin uzun süreli yürütülmesi, hisse senedi fiyatında önemli değişikliklere neden olma ve piyasanın bozulmasına neden olma potansiyeline sahiptir.

Bazı borsalarda FOK, ticaret topluluğuna gösterildikten sonra birkaç saniye içinde yürütülmelidir. Bu bağlamda FOK, tamamen karşılanmadığı takdirde hemen iptal edilmesi dışında, "ya hep ya hiç" emrine benzer şekilde işlem görmektedir. FOK, bir alıcı veya satıcının mümkün olanı doldurması, ardından gerisini iptal etmesi için bir yoldur.

Gerçekte Fill or Kill emri çok sık gerçekleşmemektedir. Bir işlemin gerçekleştirileceği zaman çerçevesi hakkında bir aracı kuruma talimat vermenin diğer yöntemleri arasında anında veya iptal (IOC) bulunur. Bu, emrin tamamını veya bir kısmını hemen doldurmak, ardından doldurulamayan herhangi bir kısmı iptal edilene kadar emri belirli bir fiyattan karşılanana kadar açık tutmaktadır.

Fill or Kill Örneği 

Bir doldur ya da öldür emrini anlamak için aşağıdaki örneği inceleyelim:

Bir yatırımcının hisse başına 15 dolardan bir milyon x hissesi satın almak istediğini varsayalım. Yatırımcı bir milyon hisseyi hemen ve daha az olmamak kaydıyla 15 dolardan (veya daha iyi) satın almak istiyorsa bir FOK emri verilmelidir. Siparişin verildiğini varsayalım. Bir komisyoncunun envanterinde bir milyondan fazla hissesi varsa ve sadece 700.000 hisseyi 15 dolardan satmak isterse, emir iptal edilir. Eğer komisyoncu bir milyon hisse satmaya istekliyse ancak sadece 15,01 dolarlık bir fiyatla sipariş iptal edilebilir. Öte yandan, komisyoncu bir milyon hissenin tamamını 15 dolardan satmaya istekliyse sipariş, anında yerine getirilecektir. Ayrıca, komisyoncu bir milyon hissenin tamamını daha iyi bir fiyattan, örneğin 14.99 dolardan satacaksa, sipariş de yerine getirilecektir.

Kripto para üzerinden bir örnek vermek gerekirse bir yatırımcının kısa bir süre içerisinde bir altcoin masternode kurmak istediğini ancak bir masternode çalıştırmanın şartlarından biri olarak o kripto para biriminden 1000 birime sahip olması gerektiğini varsayalım. Süre önemli bir faktör değilse bu yatırımcı, 1000 birime ulaşana kadar çok sayıda satın alma emri verebilir. Bununla birlikte, masternodu çok fazla gecikmeden kurmak ve çalıştırmak istediğinden farklı borsalarda 1000 adet altcoin için birden fazla “doldur ya da öldür” emri verebilir. Bu sayede yatırımcı, 1000 birimi tek seferde istediği fiyattan satın alabilecek ve tek seferde gerçekleşmeyen diğer tüm siparişlerini iptal edebilecektir.