Etkin Piyasalar Hipotezinin (Efficient Market Hypothesis) arkasındaki ana fikir, varlığın fiyatlarının mevcut tüm bilgileri yansıtmasıdır. Bu, "piyasayı yenmenin" imkânsız olduğu anlamına gelir çünkü ilgili tüm bilgiler zaten varlık fiyatlarına yansır.
EMH yani Efficient Market Hypothesis ilk olarak Chicago Üniversitesi profesörü Eugene Fama tarafından 1970 tarihli "Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Ampirical Work" adlı makalesinde önerildi. Fama'nın makalesi, insan davranışının piyasa verimsizliklerine yol açabileceğini öne sürerek EMH'ye (Etkin Piyasalar Hipotezi) meydan okuyan davranışsal finans alanını başlatmaya yardım ettiği için kredilendirildi.
Muhaliflerine rağmen Efficient market, akademisyenler ve uygulayıcılar arasında geniş çapta kabul gören bir teori olmaya devam ediyor. Birçok yatırım uzmanı, yatırım kararlarını bildirmek için bu hipotezi kullanır ve teori, birkaç başarılı yatırım stratejisi geliştirmek için kullanılmıştır.
İlginizi Çekebilir: Wallet Address (Cüzdan Adresi) Nedir?
Etkin Piyasa Özellikleri
Etkin bir piyasada anormallikler gözlemlenebilir. Bunun nedeni, sunulan veriler ile gerçekleştirilen anormal eylemlerin eşleşmemesidir. Efficient Market Hypothesis yani Etkin Piyasalar Hipotezi kapsamında, etkin bir piyasada mevsimsel ve fiyat anomalileri görülebilmektedir. Etkin piyasa (Efficient Market) koşullarının doğru bir şekilde sağlanması büyük önem taşımaktadır. Yatırımcılar gerekli tüm verilere erişebilmelidir. Bu sayede etkin piyasa yatırımcıları, etkin piyasalar hipotezine uygun olarak hisse senedi alıp satabilirler.
- Etkin piyasada (Efficient Market), menkul kıymetlerin fiyatları ve beklentileri önceden elde edilen bilgilerle elde edilir.
- Etkin bir piyasanın en önemli özelliği, tüm bilgilerin doğrudan kullanıcılara iletilmesidir.
- Menkul kıymetlerin fiyatları piyasanın üzerinde ise hisse satışı gerçekleşir.
- Değerlerin birbirinden bağımsız olduğu varsayılır.
- Fiyatların rastgele olduğu varsayılır.
İlginizi Çekebilir: Seed Phrase (Kurtarma Kelimesi) Nedir?
Etkin Piyasalar Hipotezi Seviyeleri
Etkin Piyasalar Hipotezi (Efficient Market Hypothesis), finansal piyasaların mevcut tüm bilgileri yansıtmaları durumunda verimli olduklarını belirten piyasa etkinliği fikrine dayanmaktadır. Piyasa etkinliğinin üç farklı seviyesi vardır:
- Efficient market'in zayıf formu, hisse senedi fiyatlarının tüm geçmiş bilgileri yansıttığını belirtir. Bu, geçmiş verileri analiz ederek piyasayı yenmenin imkansız olduğu anlamına gelir, çünkü tüm bu bilgiler zaten varlık fiyatlarına yansır. (
- Etkin Piyasalar Hipetezi) EMH'nin yarı güçlü formu, hisse senedi fiyatlarının halka açık tüm bilgileri yansıttığını belirtir.
- (Efficient Market Hypothesis) Etkin Piyasalar Hipotezi'nin güçlü biçimi, hisse senedi fiyatlarının hem kamu hem de özel tüm bilgileri yansıttığını belirtir.