Composability, Bireştirilebilirlik anlamına gelir. Bir sistemin bileşenelerinin daha büyük yapılar halinde yeniden birleştirilmesi ve birinin çıktısının diğerinin girdisi olabilmesidir. Kısaca, birbirine bağlanan bir lego bütünüdür.
Kripto dünyasında Composability, merkezi olmayan uyulamaların (dApp) ve DOA’ların birbirini etkili bir şekilde klonlama ve entegre etme gibi yazılım bileşenlerin bir arada çalışabilmesidir.
Birleştirilebilirlik, merkezi olmayan finansın temel özelliklerinden biridir. DeFi kullanarak, aktivitelerinizi yapı taşlarını istifleyerek, sınırsız kombinasyonlarda protokoller ile etkileşime girilebilir. Birleştirilebilirlik, Aave’nin borç verme ve borç alma protokollerinden yararlanarak Monolith’te aDAI ile değiştirerek DAI’de faiz kazanmanızı sağlayan şeydir. “Composability” terimi, tasarım sistemi içindeki bileşenlerin birlikte çalışabilirliğini ifade eder. Daha şekillendirilebilir bir sistem, farklı öğelerin farklı kombinasyonlarda birlikte çalışamasına izin verir.
Merkezi olmayan finans, geleneksel dünyada var olan hiçbir şeye benzemeyen yeni olanaklar yarattı. DeFi’yi değer alışverişi yapmak, kredi almak, varlıkları ödünç almak, getiri elde etmek, likidite havuzlarına girmek, sabit paraları ve diğer sentetik varlıkları ve çok daha fazlasını yapmak için kullanabilirsiniz. Alan büyüdükçe, henüz hayal bile edemediğimiz daha fazla yeniliğe ulaşacağımız büyük bir gerçektir.
DeFi ekosistemi günümüzde dünyanın önde gelen akıllı sözleşme blok zinciri olan Ethereum’a odaklanır. Ethereum, herkesin kendi programlama dili Solidity’yi kullanarak uygulamalar oluşturmasına izin verir ve ağın izinsiz doğası, herkesin kendi sözleşmesini kodlamasına izin verir.
Kimseden başka bir protokolün bir öğesini kendi uygulamanıza entegre etmesini istemeniz gerekmez. Benzer şekilde, bir protokolü kullanmak için izin istemeniz gerekmez, ağdaki işlemleri işlemek için sadece bir Ethereum adresine ve biraz Ethereum’a ihtiyaç vardır.
DeFi sihrinin bir diğer parçası, uygulamaları farklı kombinasyonlarda kullanma yeteneğidir. “Para Legoları” ifadesinin ortaya çıkmasına neden olan; Ethereum’da, Aave’den SNX ödünç almak, sUSD basmak için SNX’i Synthetix’e yatırmak ve ardından sUSD’yi LINK ile değiştirmek gibi karmaşık stratejiler gerçekleştirebilirsiniz. Tüm bu işlemleri ekosistemden ayrılmadan yapabilirsiniz.
Tüm bu işlemler DeFi’nin “Composability” özelliği sayesinde mümkün olur. Ethereum ağındaki uygulamalar birbirinin yerine geçebilir ve hepsi ETH ve diğer ERC-20 belirteçlerini destekler. Ağ etkinliğinin herhangi bir öğesini kontrol eden hiçbir üçüncü taraf aracı olmadan, sonsuz kombinasyonlarda kullanılabilirler. Birleştirilebilirlik, DeFİ’nin temelidir ve ekosistemin bu kadan hızlı büyümesine yardımcı olan etken budur, bugün Ethereum’da DeFi protokollerinde kilitli 40 dolar üzerinde para vardır.
“Para Legoları”
DeFi ekosistemini oluşturan çok sayıda bileşen “Para Legoları” olarak düşünülebilir. Geleneksel sistemi büyük ölçüde aşan sermaye verimliliği sayesinde farklı kombinasonlarda etkileşime girebilir.
Composability Örnekleri
Synthetix
Synthetix, sentetik varlıklar için bir likidite protokolüdür. Kullanıcılar, SNX yatırarak, kripto paralar (BTC, ETH), para birimleri (USD, AUD), değerli madenler (Altın, Gümüş) ve hisse senetleri (TSLA) gibi varlıkların “Sentetiklerini” kullanabilir.
Aave
Aave, DeFi’nin önde gelen borç verme protokollerinden biridir. Özünde, kullanıcıların ETH ve ERC-20 tokenlerini izinsiz olarak ödünç vermesine ve ödünç almasına izin verir aynı zamanda DeFi’nin birleştirilebilir doğası sayesinde çok daha fazlasını sunar.