Kriptografide şifre, bir metin mesajını şifrelemek veya şifresini çözmek için takip edilebilen bir dizi tanımlanmış talimattır. Şifreleme işlemi, açık bilgilerin okunamaz veya erişilemez bir hale getirilmesinden oluşur. Açıkça anlaşılabilen orijinal metin düz metin olarak bilinirken, orjinal metinin şifrelenmiş formu şifreli metin olarak adlandırılır. Her iki metin de aynı bilgiyi içerse de şifreli metnin yalnızca doğru şifre çözme mekanizmasına sahip olanlar tarafından okunabilen veya erişilebilen bir formatta yazılmaktadır.
Çoğu şifreleme algoritması, genellikle bir şifreleme anahtarı olarak adlandırılan belirli bir gizli bilgi parçasının kullanılmasını içerir. Şifreleme şeması, anahtar modeline göre değişir ve bu duruma göre şifreleme algoritmaları simetrik veya asimetrik olarak tanımlanabilir. Simetrik şifreler hem şifreleme hem de şifre çözme için yalnızca bir anahtar kullanırken, asimetrik şifreler her işlem için farklı anahtar kullanmaktadır.
Şifrelemenin Tarihi
Modern şifreleme tekniklerinin çoğu her ne kadar bilgisayarlar tarafından yapılsa da şifreleme teknikleri M.Ö 400 yıllarından beri kullanılmaktadır. Ünlü Romalı politikacı Julius Caesar, bir mesajdaki her bir harfi alfabenin üç sıra daha aşağısında bulunan harfle değiştirerek, sıklıkla ikame şifrelerini kullanırdı.
Eskiden "şifre" kelimesi "sıfır" anlamına geliyordu. Orta Çağ Fransızcasında “cifre” ve Orta Çağ Latincesinde “cifra”, Arapça da ise sifr = sıfır olarak geçiyordu.
Kripto Paralarda Şifre
Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimleri, peer-to-peer (eşten eşe) mimarisini destekleyen, güvenli, anonim, merkezi olmayan ve merkezi olmadığı için üçüncü bir kişiye gerek kalmadan iki kişi arasında fon ve diğer dijital varlık aktarımını mümkün kılan yapıları sayesinde büyük bir popülerlik kazandı.
Tüm işlemlerin herhangi bir müdahale olmaksızın doğru bir şekilde işlendiği otomatik ve anonim kripto para sisteminde, kripto para işleme kriptografi ile sağlanmaktadır.
Kriptografi Kavramındaki "Kripto" Terimi
"Kripto" kelimesi gizli anlamına gelmektedir. Kriptografi teknolojisi yapılandırmaya bağlı olarak sahte veya tam anonimlik sağlar. Prensip olarak kriptografi, işlemlerin ve katılımcıların güvenliğini, operasyonların merkezi bir otoriteden bağımsızlığını ve çift harcamaya karşı korumayı garanti etmektedir.
Kriptografi teknolojisi, ağda meydana gelen çeşitli işlemleri güvence altına almak, yeni para birimlerinin oluşumunu kontrol etmek ve dijital varlıkların ve tokenların transferini doğrulamak gibi pek çok farklı amaç için kullanılmaktadır.
İşlemlerin gerçekleşmesi için gerçek dünyadakine benzer şekilde güvenilir bir imza gerekmektedir. İmzanın taşıması gereken özellikler ise şu şekildedir:
- Gerçekten sizin imzanız olduğu başkaları tarafından doğrulanabilir olmalıdır.
- İmzanızın başka biri tarafından taklit edilemeyecek şekilde sahteciliğe karşı korumalı olmalıdır.
- İmzalayan kişi tarafından meydana gelebilecek herhangi bir reddetme olasılığına karşı korunmalıdır, imzalandıktan sonra sözleşmeden caymak mümkün olmamalıdır.
Kripto para birimleri, şifreleme tekniklerini ve şifreleme anahtarlarını kullanarak ıslak imza kavramını taklit etmektedir. Kriptografi yöntemleri, veri değerlerini yalnızca verinin veya işlemin amaçlandığı kişilerin bunları alabilmesini, okuyabilmesini ve işleyebilmesini sağlayan ve işlemin ve katılımcının gerçekliğini sağlayan güvenli bir biçimde depolamak ve iletmek için gelişmiş matematiksel kodlar kullanmaktadır.