Atomic swap ya da Türkçe karşılığı ile atomik takas, kripto para alım satımının merkezi bir piyasaya veya aracılara ihtiyaç duyulmadan, akıllı sözleşmeler yardımıyla yapılmasını sağlayan bir teknolojidir. Atomik takas, farklı blok zincir ağlarında çalışıyor olsalar bile kripto para birimleri arasında alım satım yapılmasına olanak tanır.
Atomic swap kavramı ilk olarak 2013 yılında Tier Nolan tarafından kullanılmıştır. Atomic swap, kullanıcıların kripto para birimlerini doğrudan kripto para birimi cüzdanlarından trade ya da takas etmesini sağlayan yenilikçi bir teknik olarak tanıtılmıştır. Tier Nolan her ne kadar atomik takasların babası olarak kabul edilse de blok zincirler arasında takas yapma fikri önceden de tartışılan bir konuydu. Bu konuda atılan ilk adım, Daniel Larimer’in 2012’de, birçok kişi tarafından atomic swap teknolojisinin prototipi olarak kabul edilen P2PTradeX adlı güvenilir trading protokolünü geliştirmesiydi.
Atomic swap örneği
Ali, sahip olduğu 5 Bitcoin (BTC) karşılığında Mehmet'ten BNB (BNB) almak istemektedir. Ali ve Mehmet, atomik takas teknolojisini kullanarak, güvenilir bir üçüncü tarafa gerek kalmadan bu alışverişi gerçekleştirebilir. Yani, ayrı blok zincirlerinde çalışan bu iki farklı kripto parayı, dışarıdan herhangi bir müdahaleye gerek kalmadan atomic swap ile takas edilebilirler.
Atomic Swap'in Avantajları
Atomik takasın en büyük avantajlarından birisi güvenliktir. Atomic swap yapmak isteyen kullanıcılardan hiçbir aşamada özel anahtarlarını kullanmaları istenmez. Ayrıca, atomic swap, sahtekarlığa karşı da koruma sağlar. Atomic swap yönteminde bir tarafın diğer tarafı dolandırması imkansızdır. Atomik takaslar, Hash Timelock Sözleşmelerine (HTLC) ve hash işlemlerine dayanır. HTLC sözleşmeleri, takasın ya tam anlamıyla gerçekleşmesini ya da hiç gerçekleşmemesini sağlar. Diğer bir deyişle birbirleriyle trade yapmak isteyen kullanıcılar belirli bir süre içinde bu işlemi onaylamak veya reddetmek zorundadır. Yani atomik takasın gerçekleşebilmesi için her iki tarafın da onayı gerekir.
Atomic swap kullanmanın başka bir avantajı ise merkezi kripto para borsalarında bulunan ve her işlemden sonra kesilen ücretlendirmelerin olmamasıdır. Bir başka deyişle, atomic swap yaparken komisyon ücreti ödenmez.