Son dönemde Ocean Protocol (OCEAN) gibi yapay zeka ve big data projeleri blockchain dünyasında oldukça dikkat çekiyor. Ocean Protocol, blockchain altyapısı sayesinde verilere erişimi çok daha güvenli, ucuz ve merkeziyetsiz hale getiriyor. Aynı zamanda bu protokol, verileri “datatoken” adı verilen finansal varlıklara dönüştürüyor ve veri üreticilerine verilerini satarak gelir elde etme olanağı sunuyor.
Peki “datatoken” tam olarak nedir ve Ocean Protocol’de veriler nasıl satılır? Gelin, beraber bakalım.
Datatoken Nedir?
Datatoken, Ocean Protocol platformunun ve pazarının temel taşıdır. Ocean'daki her veri kümesi ve veri hizmeti, datatoken’a dönüştürülür. Datatoken’lar, veri sağlayıcılarının söz konusu verilerden para kazanmasını sağlayan ERC-20 token’larıdır.
Ocean Protocol’un pazarında bir datatoken satın alarak, veri kümelerine ve veri hizmetlerine erişim elde edersiniz. Verilere erişmek için ilgili veri sağlayıcısına datatoken göndermeniz yeterlidir. Tıpkı diğer ERC-20 token’ları gibi, datatoken’lar da ERC-20 uyumlu kripto para cüzdanlarında saklanabilir. Bununla birlikte, gerçek verinin kendisinin blockchain üzerinde bulunmasına gerek olmadığını, yalnızca erişim kontrolünün blockchain üzerinde bulunduğunu not etmeliyiz.
Datatoken ne işe yarar? Compute-to-data Nedir?
Datatoken harcayarak, verilere önceden belirlenmiş bir süreliğine erişim hakkı elde edebilirsiniz. Bu erişim hakkı, veri kümesi üzerinde hesaplama işleri çalıştırabileceğiniz compute-to-data erişimini de içerebilir. Compute-to-data, Ocean Protocol’ün özel verileri gizliliği koruyarak paylaşmayı sağlamak üzere sunduğu bir çözümdür.
Compute-to-data, verilerin platform dışına gönderilmesi yerine, veri kümesinin kendisi üzerinde bir algoritma çalıştırılmasıyla karakterize edilir. Bu, veri güvenliğini korurken üçüncü tarafların verileri kullanmasına ve verilerden yararlanmasına olanak sağlar. Bu sayede datatoken’lar, geleneksel veri pazarlarında genellikle yetersiz olan bir unsur olan veri sağlayıcıları için gelişmiş yapısal güvenliği mümkün kılar.
Ocean Protocol’de Veriler Nasıl Satılır?
Ocean Protocol’de veriler, datatoken’lar kullanılarak Ocean Market adı verilen veri pazarında satılır. Peki Ocean Market nedir ve nasıl çalışır?
Ocean Protocol'ün veri pazarı olan Ocean Market, veriler için bir merkeziyetsiz borsa (DEX) gibi çalışır. Katılımcılar Ocean Market üzerinde veri listeleyip satabilir ya da OCEAN token stake ederek gelir elde edebilir. Şimdi, Ocean Market üzerinden veri listeleyip satmanın nasıl gerçekleştiğine yakından bakalım.
Ocean Market üzerinde tüm veri sağlayıcıları veri kümelerini satmak üzere listeleyebilir. Bu veri kümeleri özel bir veri koleksiyonu da olabilir katma değer potansiyeli olan halka açık bir veri kümesi de…
Bir veri sağlayıcının Ocean Market üzerinde satmayı planladığı veriler, öncelikle datatoken olarak token haline getirilmelidir. Ardından ilgili veriye erişim izni verecek bu datatoken, listelenmelidir. Yeni veri varlıkları yayımlandığında, Ocean bu listelemeyi İlk Veri Arzı (Initial Data Offering - IDO) olarak adlandırır. Yeni veri varlıkları, Ocean Market’e datatoken biçiminde ERC-20 token olarak eklenir.
Veri sağlayıcıları, bir datatoken için sabit bir fiyat belirleyebilir. Bunun haricinde, Ocean Protocol’ün Balancer (BAL) tarafından desteklenen otomatik piyasa yapıcı (AMM) mekanizması kullanılarak da fiyat keşfedilebilir. Satıcılar satışlardan elde edilen gelirin neredeyse tamamını ellerinde tutarken, gelirin küçük bir kısmı (genellikle yüzde 0,3) OCEAN token staker’ları, pazarın kendisi ve Ocean topluluğu arasında eşit olarak paylaştırılır.