Kripto Paranın Tarihi, Bugünü ve Geleceği

Kripto paraların son zamanlardaki popülaritesine kapılmış veya sadece nasıl çalıştıklarını merak ediyorsanız, kripto paralarının tarihini ve Bitcoin gibi dijital para birimlerinin temeldeki Blockchain teknolojisinin nasıl ortaya çıktığını anlamak oldukça önemli. Kripto paraların öncüsü olan Bitcoin'in yaratıcısının durumu biraz gizemli olsa da nispeten yeni aktif varlığın sınıfına yatırım yapma ve ticaret gerçekleştirme konusundaki kararlarınızı etkileyebilecek kripto paranın tarihi hakkında bilgi sahibi olduğumuz birçok konu var.

Dijital Para Biriminin Zorluğu

Dijital para birimleri, kripto para topluluğunda “fiat” para birimleri olarak adlandırılan dolar ve euro gibi normal para birimlerine kıyasla benzersiz bir zorluk sunmaktadır. Bunun nedeni ise fiziksel olarak değiş tokuş edilebilen ve izlenebilen dolar ve euro gibi birimlerinin aksine, kripto para birimlerinin yalnızca dijital alanda var olmasıdır. Dijital varlıkların korunması bu noktada doğal olarak zordur ancak bir kolaylığı da tıpkı köpeğinizin ya da çocuklarınızın bir fotoğrafını, yakınlarınıza göndereceğiniz bir e-postaya kopyalayabileceğiniz gibi, çoğu dijital dosyayı da çoğaltarak dünya çapında gönderimini sağlayabilirsiniz. 

Bir örnekle kripto parayı dijital dünyada açıklamak gerekirse, bankanız sizin adınıza dolar bulundurabilirken, elinizdekileri ikiye katlamak için bu dolarları kopyalamayı sağlamaz. Banka, elinizdeki paraya en güvenli yoldan sahip çıkmayı sağlar. Siz, banka ve devlet; banka hesabında bulunan paranın sizin olduğu konusunda hemfikirsinizdir. Dijital para birimlerinde ise bu sistemlerin çoğunun sıfırdan yeniden oluşturulması gerekmektedir. Bu durum, Blockchain adı verilen bir teknoloji üzerine inşa edilen mevcut sürümlerden önce kripto para birimlerinde birkaç girişime yol açmış ve ana akım haline gelmiştir.

İlk Zamanlarda Kripto Paralar

Mevcut kripto para birimleri yinelemelerinden önce, bu alanda yapılan birkaç girişim yaygın bir ilgi görmemiştir. Bunlara 1980'lerin başında Hollanda ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki fikirler de dahildir. Ortaya çıkmış kayda değer en erken dijital para birimi, 1990'larda başarısız olan “Digicash” örneği olarak bilinmektedir.

PayPal ve rakipleri daha sonra ortaya çıkmış ve dijital işlemleri mevcut para birimlerinde ele aldıkları hibrit bir yaklaşım benimsemişlerdir. Bu işletmeler hala çevrimiçi ve uluslararası ticarette önemli bir rol oynamaktadırlar.

Kripto paralara veya bunların altında yatan teknolojiye yönelik diğer girişimler arasında B-Money, Hashcash, Flooz ve Bit Gold bulunmaktadır. Dijital ortamın erken zamanlarında kripto para biriminin en büyük isimlerinden biri, bir bilgisayar bilimcisi ve matematikçi olan ve DigiCash'in yaratıcısı, sonrasında ise kripto gelişiminde rol almış olabilecek David Chaum olarak bilinmektedir. Ancak kripto paranın gerçek anlamda başlangıcı kabul edilen Bitcoin'in gerçek kökeni gizemini korumaya devam ediyor.

Blockchain ve Bitcoin

Modern kripto para birimleri ilk olarak 1998 yılında yazar Wei Dai tarafından tanımlanmıştır. Bu kripto paraların konsepti, 2009 yılında Blockchain ve Bitcoin'in temellerini açıklayan bir White Paper’ın yayınlanmasıyla tamamen ortaya çıkmıştır. White Paper’ın yazarı, muhtemelen bir kişi veya bir grup insan adına kullanılan bir takma isim “Satoshi Nakamoto” olarak bilinmektedir.

Bitcoin, Bitcoin Vakfı'nın “triple entry” muhasebe sistemi dediği Blockchain adı verilen bir teknoloji ile çalışmaktadır. Gerçekleşen her yeni işlemde; gönderen, alıcı ve üçüncü taraf işlemi onaylamalı ve kabul etmelidir. Her Bitcoin işlemi, “Blockchain” adı verilen üç girişli bir dijital kayıtta kaydedilir, bir başka deyişle herhangi bir Bitcoin işlemi bu dijital kayıtta bulunabilmektedir. Bu durum her işlemin belirli bir Bitcoin cüzdanına kadar izlenebileceği anlamına gelir ancak o cüzdanın kime ait olduğuna dair bir bilgi edinilememesi sebebiyle bu durum, güven ve belirli bir anonimlik düzeyi kombinasyonuna izin vermektedir. Böylelikle gizliliğe önem verenler için harika ancak dünya çapında terörle mücadele ya da kara para aklama amacıyla işlemleri izlemenin yollarını arayan yetkililer için büyük bir zorluk yaratmaktadır.

“Market Cap” olarak bilinen tüm Bitcoin'in toplam değeri, Mart 2021'de 1 trilyon doları aşmıştır. Kripto para birimleri oldukça değişkendir ve genellikle kısa sürelerde önemli dalgalanmalar yaşamaktadır.

Kripto Paraların Patlayışı

Bitcoin, kripto para dünyasındaki tek kayda değer para birimi olarak görülmemeli. Bitcoin’in popülaritesi artmaya başladığı zaman, aynı Blockchain teknolojisi kullanılarak diğer para birimleri de piyasaya sürüldü. Kripto para pazarında en dikkat çekici Bitcoin alternatifi, en büyük ikinci piyasa değerine sahip olan Ethereum olarak kabul edilmekte. Bitcoin ve Ethereum’un dışında da oldukça fazla sayıda seçenek mevcut. Aşağıdaki listede, alım-satım işlemleri için yapılan en büyük piyasa değerine sahip kripto paraları görebilirsiniz:

• Bitcoin
• Ethereum / Ethereum2
• Binance Coin
• Tether
• Cardano
• Polkadot
• XRP
• Uniswap
• Litecoin
• TETA

Bu liste, Bitcoin gibi piyasa talebiyle değeri değişen para birimlerini ve ABD dolarına sabitlenmiş para birimlerini içermektedir. Tether ve USD Coin, büyük fiat para birimlerini takip eden iki büyük “stablecoin” olarak bilinmektedir.

Bugünün Kripto Paraları

Kripto para borsaları ana akım haline gelmekte ve yatırımcıların görmezden gelmesi gibi durumlar giderek azalmış durumda. Nasdaq, halka açılan ilk kripto borsası olarak son zamanlarda manşetlere girmiş ve Fidelity gibi yerleşik firmalar ise yatırım tekliflerine kripto para eklemiş durumda. TIME’dan tutun dijital ödeme kolaylaştırıcısı PayPal’e ve uluslararası müzayede evi Sotheby’s’e kadar çeşitli markalar sayesinde, kripto ile çevrimiçi ödemelerin benimsenmesi de artmakta.

Kripto para ile ne yapacağınızı ve portföyünüzde yeri olup olmadığını merak ediyor olabilirsiniz ancak dijital para birimlerine veya Blockchain teknolojisine aşina değilseniz, temel konsept bile kafa karıştırıcı görünebilir. Kripto parayı anlamak istiyorsanız, para biriminin arkasındaki projeyi bilmeli, White Paper’ını gözden geçirmeli ve Blockchain teknolojisine aşina olmalısınız. Bunları biliyorsanız gelin birlikte kripto para ile neler yapabileceğinizi konuşalım!

Kripto Para ile Neler Yapabilirsiniz?

Kripto para birimlerinin değişim aracı olarak mı yoksa yatırım aracı olarak mı tercih edilmesi gerektiği konusu uzmanlar arasında hala tartışmalara neden olmaktadır.

Kripto para isminden de anlaşıldığı gibi bir para özelliği taşıdığından, alışveriş yapmak için kripto paraları kullanabilirsiniz ancak alışveriş yapabileceğiniz alanların sınırlı olduğunu unutulmamalısınız. Bunun sebebi ise kripto para birimlerinin, perakendeciler ve diğer işletmeler arasında henüz geniş çapta bir kabul görmemesinden kaynaklanmaktadır.

Vanguard Investment Strategy Group'un baş ve kıdemli ekonomisti Roger Aliaga-Díaz, bu yaygın kabul eksikliği ve kriptonun değişkenliğinin, kripto para birimlerinin dolar gibi bir para birimi olarak kullanımını sınırladığını belirtmektedir.

Birçok insan için kripto paralar bir tür alternatif yatırım aracıdır. Halka açık şirketlerde hisse senedi alıp satabildiğiniz gibi, zamanla değerinin artacağı umuduyla kripto para satın alabilir ve daha sonraki bir tarihte kâr elde etmek için satabilirsiniz. Bazı insanlar ise arkasındaki Blockchain teknolojisinden dolayı bahis amaçlı popüler olacağına inandıklarından daha az yatırım yapmayı tercih etmekte. Ancak kripto paraları bir yatırım olarak sınıflandırmak da karmaşık bir durum meydana getirmekte. Normal bir stock veya bond kalıbına tam olarak uymamasının yanında altın gibi emtiaların özelliklerini paylaşıyor olması, nakit amacıyla ve gelecekteki beklenen değere dayalı türevler olarak alınıp satılabilmesini sağlamaktadır. Kriptoların doğuştan bir fiziksel değeri veya kullanışı yoktur.

Kripto paraların uzun vadeli değerini yorumlamamız gerekirse, net bir geçmişe sahip olmayan kripto para birimlerinin öngörülemeyen bir talep döngüsünde yükselmekte ve düşmekte olduğunu söyleyebiliriz. Aliaga-Díaz, bireysel yatırımcılar için kripto para birimlerinin zorluğunu “arz ve talebin nerede bitebileceğini gerçekten bilemiyorsunuz” sözleri ile ifade etmektedir.

Alım-satım işlemlerini en doğru şekilde yapmak için öncelikle büyük ölçüde düzenlenmemiş bir piyasada önemli riskler olduğunu bilmeniz gerekir. Yatırım yapacağınız kripto parayı iyi araştırmalı ve kaybetmeyi göze alamayacağınız herhangi bir yatırım yapmamalısınız. Düzenleyiciler; ticaret, ödemeler, dolandırıcılığa karşı koruma, vergilendirme ve daha fazlası için kripto paraların nasıl sınıflandırılacağını bulmaya çalışmakta. Net düzenlemeler, kripto paraları nasıl kullanacağımızı ve geleceğinin nasıl görünebileceğini anlamamıza yardımcı olabilmektedir ancak henüz bu noktaya ulaşılamadı. Eski SEC (ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu) Başkanı Jay Clayton kısa bir süre önce CNBC’ye verdiği demeçte, “Dijital varlıkların günün sonunda hangi noktaya geldiği kısmen hem yerel hem de uluslararası düzenlemeler tarafından yönlendirilecektir” şeklinde bir yorumda bulundu. Bu noktada kripto paralar hakkında bilmeniz gereken temel kavramları aşağıda kısa ve net bir şekilde açıkladık.

Bilmeniz Gereken Kripto Para Birimi Terimleri Nelerdir?

Blockchain: Blockchain, bir kripto para biriminin dijital işlem kayıtlarının gruplar veya bloklar halinde depolandığı bir veritabanı türü olarak tanımlanmaktadır. Yeni bloklar, bir önceki bloğun uzantıları olarak sürekli olarak oluşturularak bir zincir oluşturmaktadır. Blockchainler ise belirli bir kripto para birimi için işlemler hakkında sürekli artan miktarda veri depolayarak, veritabanı içinde kendi üzerine inşa edilmektedir.

Merkeziyetsizlik: Kripto para birimi bağlamında “merkezi olmayan” terimi, para biriminin bir merkez bankası veya başka bir finans kurumu tarafından desteklenmediği anlamına gelmektedir.

Dağıtık defter teknolojisi (Distributed Ledger Technology, DLT): Merkezi olmayan bir dijital kayıt, veri tabanlarının aksine merkezi bir otoriteye sahip değildir; kayıt aynı anda birden fazla yerde saklanmakta ve bir işlem kaydedildiğinde ise kalıcı olmaktadır. Blockchain ise bir tür DLT'dir ancak teknoloji, kripto para alım-satım işlemlerinin ötesinde bir dizi amaca hizmet edebilmektedir.

Bitcoin: İlk kripto para birimi ve bugün hala en popüler olanıdır.

Altcoin: Bitcoin olmayan herhangi bir kripto para birimidir. Bugün bazı popüler altcoinler arasında Ethereum, Dogecoin ve Litecoin bulunmaktadır. Bu altcoinlerin her biri farklı özelliklere ve amaçlara sahiptir.

Borsa: Kripto para alıp satabileceğiniz bir pazar yeridir.

Cüzdan: Kripto para varlıklarınızı saklayabileceğiniz bir yerdir. Birçok borsa dijital cüzdanlar sunmaktadır.

Kripto Para Güvenli midir?

Kripto paraları destekleyen Blockchain teknolojisi, dağıtık defter teknolojisinin merkezi olmayan ve halka açık yapısı ve her işlemin geçtiği şifreleme süreci sağlayarak güven oluşturmakta. Ancak bu durum, çoğu insanın ABD dolarını veya diğer lokal para birimlerini güvenli kabul ettiği şekilde tamamen güvenli olduğu anlamına gelmemekte. Kripto paralar herhangi bir devlet kurumu tarafından desteklenmediği için dünya çapındaki birçok standart para birimiyle aynı korumaya sahip değil. 

ABD Tüketici Mali Koruma Bürosu (Consumer Financial Protection Bureau, CFPB), değişken döviz kurları, borsa platformlarındaki potansiyel yüksek ücretler ve dolandırıcılık riski dahil olmak üzere tüketicilerin hazırlıklı olması gereken daha spesifik riskleri belirtmektedir. Fonlarınız kaybolur veya çalınırsa, Blockchain merkezi olmayan yapısı ve herhangi bir hükümet gözetiminin olmaması sayesinde geri kazanılması gibi bir durum zor olabilir.

Daha da önemlisi, kripto paraların güvenli olması onu kesin anlamda güvenli olduğu kabülünü düşündürmemelidir. Kripto paraların son zamanlardaki popülaritesinin bir kısmı, yatırımcıların kripto para değerine olan inancından kaynaklansa da bu değer hala spekülasyona dayanmakta. Kripto para birimlerine yatırım yapmak, yapılacak olan yatırımlar arasında en riskli yatırım olarak değerlendiriliyor.

Gelecekte Kripto Paraları Ne Bekliyor?

Bitcoin ve diğer bazı kripto paraların değerleri son yıllarda uç noktaları gördü. Bitcoin'in fiyatı 2021'de iki kattan fazla arttı ve Ethereum bu yıl dört kattan fazla değer kazandı.

Ancak bu büyümenin sürdürülebilir olup olmadığı ve uzun vadede ne anlama geldiği hala sorgulanmakta. Kendini ekonomik ve kültürler boyutunda tekrar eden kalıpları incelemeye adamış kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Foundation for the Study of Cycles’ın yönetici direktörü Dr. Richard Smith, “Kripto para, Blockchain teknolojisi ve şu anda buna olan kamu ilgisi bir tür spekülatif ateş tarafından yönlendirilmektedir” şeklinde bir yorumda bulunmuştur. Yine de artan sayıda büyük, güçlü yatırımcılar kriptonun potansiyelini doğrulamaktadır.

Sonuç olarak, kripto para birimlerinin geleceği yani değerleri, güvenliği ve kalıcılığı hala tam olarak garantiye alınmış durumda değil. Ancak uzmanlar, bir miktar kripto paraya sahip olmanın zaman içinde değer yaratabileceğine inanıyor. İlginiz veya motivasyonunuz ne olursa olsun, uzmanlar yatırım yapmadan önce kripto paralara özel oynamanın ve risk faktörlerini anladığınızdan emin olmanın önemini vurgulamaktadır.

Kripto Paranın Geleceği

Kripto paraların bugünkü popülaritesi gelecekte daha yaygın bir şekilde benimseneceğinin bir işareti. Bu yolda bazı değişiklikler ve tümsekler olsa da kripto para birimleri ve Blockchain teknolojisinin popülaritesinin artırmaya devam edeceği öngörülüyor.

Kripto para birimleri, Goldman Sachs ve JP Morgan gibi büyük yatırım bankalarından da ilgi ve destek görüyor. Kripto paralar dünya çapında ilgi ve takdir toplayan riskli bir yatırım fırsatıdır. Londra merkezli Goldman Sachs'ın dijital varlık ekibinin genel müdürü Mathew McDermott, Financial News’e, kripto paraların yaygın olarak kabul gören değer ve koruma deposu olduğu bir benimseme çağında “çizgimizi aştık” şeklinde ifade etmiştir.

Kripto paraların normal varlıklardan daha iyi veya daha düşük performans göstereceğine dair hiçbir şey söylenememekte ancak Bitcoin ve diğer kripto paraların kalıcı olduğuna dair çok az şüphe  bulunmaktadır. Kripto para bakiyesi herhangi vergi, yatırım veya finansal hizmetler ve tavsiye sağlamamaktadır. Bilgiler, belirli bir yatırımcının yatırım hedefleri, risk toleransı veya finansal koşulları dikkate alınmadan sunulmaktadır ve tüm yatırımcılar için uygun olmayabilir. Geçmiş performans, gelecekteki sonuçların göstergesi olarak değerlendirilir. Yatırım, olası anapara kaybı da dahil olmak üzere pek çok risk içermektedir.

S&P 500'deki stockların önümüzdeki ay veya iki yıl içinde ne yapacağını bilemeyebiliriz, ancak uzun yıllar boyunca yükseleceklerine dair oldukça iyi bir öngörü vardır. Çoğumuz stock kelimesinin ne anlama geldiğini de biliyoruz ve bu tanım yüzyıllardır herhangi bir değişiklik göstermedi. Bunların hiçbiri elbette kripto paralar için doğru değil. Bazı kişiler coinlerin parayı nasıl anladığımızı ve onunla nasıl etkileşim kurduğumuzu sonsuza dek değiştireceğini tahmin ederken, diğerleri tehlikeli bir trend olduğu konusunda uyarmakta. Ancak bir kişi kripto paralar için ne tahmin ederse etsin, onlarsız bir gelecek hayal etmek giderek zorlaşıyor.

CNBC, çeşitli alanlardan uzmanlardan bundan 50 yıl sonraki kripto para birimlerine ilişkin vizyonlarını açıklamalarını istemiş ve cevapları ise netlik için kısaltılmış, aşağıdaki gibi düzenlenmiştir:

• Sertifikalı finansal planlayıcı ve Delancey Wealth Management'ın kurucusu Ivory Johnson: “Kripto paralar geleneksel finansı bozacak, çünkü en çekici hizmetlerinden biri, ödemeleri sınırlar arasında çok az maliyet, gecikme veya döviz dalgalanmaları olmadan verimli bir şekilde transfer etme yeteneğidir. Bitcoin ile ilgili olarak, 50 yıl uzun bir zaman ve Bitcoin ya dünya rezerv para birimi ya da daha iyi bir teknoloji tarafından yerinden edilene kadar birçok insanı zengin eden bir sonraki AOL olabilir.”
• Frederick Kaufman, “The Money Plot: A History of Currency’s Power to Enchant, Control and Manipulate” kitabının yazarı: “2071'den çok önce, doların bir kripto ile gümüş veya altından daha fazla ortak noktası olacak, bu nedenle değer deposu ve değişim aracı olarak şifreli algoritmaların uzun ömürlülüğünden şüphe etmeye gerek yok. Tüm para bir şifreleme şeklidir. Başından beri bu böyleydi ve hayatlarımız dijital evrenle daha da yakınlaştıkça, tokenlara yatırım yapma dürtüsü yalnızca hızlanacak. İronik olarak, bu dürtü bizi ilkel içgüdülere bağlayacak ve bizi insan olmamızı sağlamak için üzerine düşeni yapacak.”
• Betterment'te davranışsal finans ve yatırımdan sorumlu başkan yardımcısı Dan Egan: “Bitcoin gibi kripto paralar, para hareketi ve spekülasyon için faydalı olduklarını kanıtladılar ve ortadan kalkmaları pek mümkün değil. Ancak büyüyen bir kripto pazarının talebini karşılamak için enerjiyi nerede ve nasıl üreteceğimiz ve onu fiat gücüne rakip olarak gören devlet aktörlerinin onu daha da karaborsa bir meta haline getirip getirmeyeceğini düşünmeye değer.”
• Arizona Eyalet Üniversitesi'ndeki Blockchain Araştırma Laboratuvarı'nın kurucusu ve yöneticisi Dragan Boscovic: “Merkez bankası yetkilileri kripto paralar ile ilgili düzenlemeler geliştirmekle meşguller. Dijital para birimlerinin dijital ekonomiye özgü olduğunun farkındalar ve bu nedenle önümüzdeki 10 yıl içinde ana akım olma yolunda ilerliyorlar.”
• Amerika Tüketici Federasyonu yatırımcı koruma müdürü Barbara Roper: “Afedersiniz. Bir süre önce bu konu için çok yaşlı olduğuma karar verdim.” 

Bitcoin Küresel Bir Para Birimi Olabilir mi?

Herhangi bir kripto veya normal para birimi veya Bitcoin’in bunu başarması mümkün değil. Küresel para birimi kavramı aslında kusurlu bir kavram. Optimal para alanları teorisi, para alanlarının optimal bir büyüklüğe sahip olduğunu gösteriyor. Bir para birimi alanının optimum para alanı (Optimal Currency Area, OCA) olarak adlandırılıp adlandırılamayacağı, o bölgedeki ekonomik ve politik kaynaşmaya bağlıdır, yani Nobel ödüllü Robert Mundell'in sözleriyle “optimum para alanı dünya değildir” gibi ifade edilebilmektedir. Parasal özerklik de bu noktada önem taşımakta. Belirli para birimlerinin politika yapıcıları, aşırı enflasyon veya deflasyon olmaması için ekonomilerindeki para arzına etkisi olsun isterler. Avrupa'da, siyasi entegrasyonun henüz tamamlanmadığı bir para birimi olan EMU (Economic and Monetary Union)’ya sahip olunduğu bilinmektedir. Birçok yönden birbirine benzeyen yaklaşık yirmi ülkeden oluşan bir grupta siyasi uyumu sağlamanın ne kadar zor olduğu düşünüldüğünde, bunun küresel ölçekte sağlanma şansı oldukça düşüktür.

Bitcoin Küresel Para Çapası Olabilir mi?

Bitcoin sistemi ne yeterince hızlı ne de yeterince şeffaf olmadığı için bazı tartışmalara göre bu sorunun cevabı olumsuz. Ayrıca, küresel bir para birimi çapası oluşturmak oldukça politik bir süreçtir. Uluslararası finansal sistemin örgütlenme şeklini büyük ölçüde etkileyebilir ve ulusal para egemenliğine kısıtlamalar getirebilir. Kripto para dünyasında bahisler ise son derece yüksek. Politika ile uğraşanların, Bitcoin gibi şeffaf olmayan bir sistemin bu rolü yerine getirmesine asla izin vermeyeceği düşünülüyor. Ancak bu durum akıllıca tasarlanmış kripto paraların burada bir rol oynayabileceği gerçeğini azaltmıyor. Örnek olarak, 2019’da Facebook liderliğindeki bir konsorsiyumun, yeni bir dijital para birimi olan Libra (daha sonra Diem olarak yeniden adlandırılmıştır) için açıkladığı planlarını açıklamıştır. Libra/Diem ve Bitcoin arasında birçok fark vardır ve tabii ki en önemlisi Diem henüz mevcut olarak bulunmamaktadır. Ancak Diem’in tasarımı ekonomik olarak çok sağlam ve esnektir. Diem’in arkasındaki konsorsiyum, Diem’in yasa dışı işlemler için kullanılmasını önlemek için denetçilerle iş birliği yapmak istemektedir ve sözde sabit paradır. Bu durum, tüm Diem'in prensipte yüksek kaliteli, oldukça likit varlıklarla desteklendiği anlamına gelmektedir. Her şey görülmeye devam etmekte ancak yetkililer, Diem'in Bitcoin'den çok daha büyük olma potansiyeline sahip olduğunu ve böylece merkez bankalarının parasal özerkliğini etkilediğini hemen anlamıştırlar. Muhtemelen merkez bankalarının son yıllarda CBDC’yi uygulamaya koyma çabalarını büyük ölçüde artırmasının ana nedeni bu olmaktadır.

Libra/Diem'in birkaç ayarlamayla küresel bir para birimi çapası işlevi görebileceğini belirtilmesi ile Diem’in bileşiminin, Uluslararası Para Fonu'nun dünyadaki en önemli para birimlerinden oluşan para sepeti olan SDR gibi olması gerekmektedir. IMF bu sepeti denetlemek zorunda kalacak, ancak Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) para birimini günlük olarak yönetecekti. Bu durum ise küresel finansal altyapıyı büyük ölçüde iyileştirecek ve aynı zamanda küresel ekonomiyi daha istikrarlı hale getirecektir.

Diem henüz mevcut değildir ancak bir gün orijinal versiyonunda, muhtemelen çeşitli ulusal sabit paralarla desteklenirse (ve başarılı olursa), Bitcoin'in uluslararası bir ödeme aracı olarak katma değerinin ne olacağı hiç belli olmaz ama belki de bir varlık sınıfı olarak rol oynayabilir.

Bitcoin Ana Sisteme Tam Olarak Entegre Edilecek mi?

Yukarıda açıklandığı gibi, bu durum zaten bir dereceye kadar kendini göstermektedir. Örnek olarak, bazı bankalar zaten Bitcoin şirketleri için emanetçi (kripto para pazarı) olarak hareket etmektedir. Ancak bu durum Bitcoin’leri bilançolarına kendileri aldıkları anlamına gelmez, bir başka deyişle riskleri kendilerine ait olmak üzere alım satım işlemleri artık çoğu banka için büyük ölçüde yasaklanmıştır. 

Bitcoin’in oynaklığı göz önüne alındığı zaman buna karşı çok fazla stock tutulması gerekir. Ancak bankalar Bitcoin şirketlerine hizmet sunduğunda, düzenleyicinin bunları daha iyi ele alması için hızlıca bir araç sağlamaktadırlar. Sonuçta, bankaların müşterilerini iyi tanımaları gerekmekte ve bu da müşterilerinin ne yaptığını iyi anlamaları gerektiği anlamına gelmektedir. Cüzdan sahipleri olan müşteriler, gerçek kimliklerini emanetçiye açıklamak zorunda kalabilmektedirler. Birçok taraf, kripto para biriminde ek finansal hizmetler ile bu pazara girmektedir. Bu şirketlerden bazıları birçok yönden banka gibi görünmeye başlasa da nadiren öyledirler. Bu mantıklıdır, çünkü doğrudan bankacılık denetimine tabi olacaklardır. Bitcoin'in sisteme tam olarak entegre olabilmesi için takma adının büyük ölçüde terk edilmesi gerekecektir.

Bitcoin Düzenlenirse Ne Olacak?

Bitcoin'in yasa dışı faaliyetleri düzenlemek için kullanılması, Bitcoin'e yatırım yapılmasına hoş olmayan bir gözle bakılmasına sebebiyet vermektedir. Elbette Blockchain’in, merkezi bir düzenleyici için belirli bir derecede şeffaflığın, takma adın yerini alacağı şekilde değiştirileceği düşünülebilir ve bir piyasa düzenleyicisi bundan böyle fiyat manipülasyonunun gerçekleşip gerçekleşmediğini ve Bitcoin yatırımcılarına iyi, nesnel olarak doğru bilgiler sağlanıp sağlanmadığını denetleyecektir. Bununla birlikte, düzenleyicilerin er ya da geç gerçekleştirmek zorunda olduğu bu tür önlemlerin daha sonra Bitcoin’in ışığının hızla sönmesine neden olma olasılığı devam etmektedir. Suçluların daha sonra aceleyle Bitcoin’den çekilmesi ise muhtemeldir. Bu şekilde bahsedilen az sayıdaki sahte işlemlere rağmen, işin içinde çok para olduğu ortaya çıkarsa, fiyat hızla düşebilir.

Bitcoin için En Büyük Tehdit Nedir?

Bitcoin biraz çelişkili bir tehditle karşı karşıya ki bu tehdit sayesinde çok başarılı olabilir. Merkez bankaları, kontrol edilemeyen bir alternatif para türünün yurt içi parasal gelişmeler üzerindeki kontrolünü ellerinden almasına izin vermeyecektir. Aynı durum stablecoinler için de geçerlidir. Merkez bankaları artık ana neden olarak parasal egemenliğin korunmasıyla CBDC üzerinde çok çalışmaktadır Bitcoin veya herhangi bir kripto sistemik olarak önemli hale gelmemelidir. Düzenleyiciler son yıllarda bankacılık sisteminin istikrarını güçlendirmek için çok çalışmış ve şimdi shadow bankacılık tarafından aşındırıldığını görmekten mutlu olmayacaklardır. 

Genel olarak, kripto paraların arkasındaki gerçek yenilik olan DLT (Distributed Ledger Technology)’nin finansal sistemde kalıcı bir fikstür haline gelmesi muhtemel olduğunu hissedilmektedir. Buna ek olarak, diğer kripto para birimleri gibi bir para birimi olarak Bitcoin'in beklentileri çok daha az kesindir. Kripto para birimlerinin tarihi dün, bugün ve yarın olarak değerlendirildiğinde yukarıdaki yazıda da görüldüğü gibi bir çok yoruma açık bırakmaktadır kendisini. Dijitalleşen günümüz dünyasının kapılarını ekonomik anlamda bizlere açan kripto para birimlerinin popülaritesi göz ardı edilemez şekilde büyüyor ve büyüyecektir.