Finans piyasaları söz konusu olduğunda çok sık atıfta bulunulan iki kavram var: Şahin duruş ve güvercin duruş. Aslen birer uluslararası ilişkiler kavramı olan bu iki kavram, özellikle son yıllarda para politikasını belirleyenlerin takındıkları tutumu açıklamak için kullanılmaya başlandı. Bir başka deyişle, şahin duruş ve güvercin duruş kavramları, merkez bankalarının nasıl bir para politikası belirlediğini ve çeşitli finansal araçlara karşı yaklaşımını tanımlamak için kullanılıyor.
Peki, şahin duruş ve güvercin duruş nasıl para politikalarını tanımlamaktadır?
Şahin duruş nedir?
Şahin duruş kavramı, kabaca, finans piyasalarında sıkı para politikalarını savunanlar için kullanılır. Şahin para politikası yapıcılar, enflasyon riskinden endişe duymaya meyillidir. Bu yüzden genelde faiz oranlarını artırarak, para arzını azaltarak ve ekonominin büyümesini sınırlayarak yükselen fiyatları ve ücretleri kontrol altında tutmayı amaçlarlar.
Faiz oranları yükselince borçlanma daha pahalı hale gelir. Böylece tüketiciler ve işletmeler, kredi alımlarını azaltır. Bu ise tüketimi kısıtlar, tüketimin kısıtlanmasıyla fiyat artışları da sınırlanır. Benzer şekilde, işletmeler tarafından işe alımların sınırlandırılması da ücret artışını sınırlar.
İş arayan kişiler için şahin duruş tehdit olabilir. Çünkü şahinlerin kontrol ettiği bir ekonomide istihdam ya hiç artmaz ya da yavaş artar. Öte yandan, şahin politikalar, sabit gelirle yaşayan insanlara fayda sağlar çünkü satın alma güçleri enflasyonist bir ortamda olduğu gibi düşmez. Daha açık bir ifadeyle, şahin duruş deflasyonist bir tutumdur.
Örneğin, Amerikan Merkez Bankası (FED), 2022 ve 2023’te şahin duruş takınarak faizleri artırmayı planlıyor. Bunun nedeni ise Amerika Birleşik Devletleri’nde hızla artan enflasyon oranlarının önüne geçmek.
Şahin duruş Bitcoin fiyatını nasıl etkiler?
Bitcoin (BTC), arzı 21 milyon BTC ile sınırlı olduğu için birçok uzman tarafından enflasyondan korunma aracı olarak görülmeye başladı. Dolayısıyla piyasaya ABD doları sürüldükçe Bitcoin değerinin artması beklenebilir. Şahin duruş ise para arzını sınırlamayı öncelediğinden, Bitcoin değerinin düşmesine neden olabilir.
Bitcoin ve Enflasyon İlişkisi makalemizi okumak için buraya tıklayın.
Bitcoin (BTC) her ne kadar enflasyondan korunma aracı olarak görülse de aynı zamanda riskli bir varlıktır. Eğer merkez bankaları para politikalarını sıkılaştırır ve kredi almayı zorlaştırırsa, yani şahin duruş takınırlarsa, BTC gibi riskli yatırımlar daha da riskli ve daha az çekici hale gelir. Bu da BTC/USD paritesinde de BTC/TRY paritesinde de Bitcoin’in değer kaybetmesine yol açabilir.
Kısacası, genel bir çıkarım olarak, şahin duruşun Bitcoin fiyatını olumsuz etkileyeceğini söyleyebiliriz. Ancak Bitcoin ve diğer kripto para birimlerindeki fiyat değişimlerinin birçok farklı faktöre bağlı olabileceğini hatırlamakta yarar var.
Güvercin duruş nedir?
Şahin duruş kavramının aksine güvercin duruş, gevşek para politikalarının benimsenmesini ifade eder. Güvercin duruş takınan bir politika yapıcı, ekonomik büyümeyi kısıtlamak yerine teşvik eder. Bu amaçla para arzını kısıtlamak yerine artırır. Güvercin para politikası yapıcılarının bu amacı gerçekleştirmedeki en önemli aracı ise faizi düşürmektir.
Faiz oranları düştükçe borçlanma maliyeti azalır. Yani, tüketiciler ve şirketler daha düşük maliyetlerle borç alabilir. Güvercin duruş bu şekilde işletmeleri daha fazla işçi çalıştırmaya ve üretim tesislerini genişletmek için yatırım yapmaya teşvik eder. Daha düşük borçlanma maliyetleri, işletmelerin genişlemelerini desteklemek için kredi almalarını da daha az maliyetli hale getirir.
Genişleyen bir ekonominin en önemli etkilerinden biri daha fazla istihdam ve daha az işsizliktir. Bununla birlikte, genişleyen bir ekonomi aynı zamanda daha yüksek fiyatlara ve ücretlere yol açma eğilimindedir. Bu, özellikle fiyatlar ücretlerden daha hızlı yükseliyorsa, enflasyonist bir sarmal yaratabilir. Enflasyon, sabit gelirle yaşayan insanları da olumsuz etkiler.
Güvercin duruş Bitcoin fiyatını nasıl etkiler?
Güvercin para politikalarının temelinde faiz oranlarını düşürmek ve piyasaya daha fazla para sürmek yatar. Büyümeyi ve istihdamı artırmayı önceleyen güvercin duruş, enflasyonun artmasına yol açabilir.
Bitcoin (BTC) ve kripto para birimleri, bir süredir uzmanlar tarafından enflasyondan korunma aracı olarak değerlendiriliyor. Riskli bir yatırım olsa da artan para arzı ve düşen borçlanma maliyetleri, insanların paralarını Bitcoin’de değerlendirmelerine yol açabilir. Bu açıdan güvercin duruş takınan bir piyasanın Bitcoin (BTC) fiyatını hem BTC/USD paritesinde hem de BTC/TRY paritesinde yükselteceği düşünülebilir.