Ethereum Londra Güncellemesi: EIP-1559 Nedir?

Orta Seviye
Ethereum Londra Güncellemesi: EIP-1559 Nedir?

EIP (Ethereum Improvoment Proposal), ETH’yi iyileştirme projelerine verilen bir çatı isimlendirmedir. ETH ağı için önerilen iyileştirme projeleri ağdaki geliştiriciler arasında oylanarak, çoğunluğun onayını alabilirse uygulamaya konulmaktadırlar. EIP-1559 ise ETH ağı üzerinde gerçekleşen işlemlerin, ücret yapısında öngörülebilir değişikliklerin gerçekleşmesini hedefleyen bir geliştirme protokolüdür. 


EIP-1559 ya da daha çok bilinen adıyla Londra çatallanması (London hard fork), Ethereum ağı ERC-20 için kritik iyileştirmeler içeriyor ancak bu güncellemeden sonra işlem ücretlerinde mutlak düşüşün görüleceği ya da Ethereum arzının deflasyonist olacağı yönündeki görüşlere temkinli yaklaşanlar da var.


EIP-1559 protokolü esasen ERC-20 ağındaki işlem ücretlerinin düşürülmesinden çok, ücretlendirme politikasının yeniden düzenlenmesini, fee (ücret) volatilesinin dizginlenmesini ve bir kurala bağlanmasını içermektedir. Bu, ücretleri kullanıcılar için daha şeffaf hale getirecektir. 


İşlem Ücretlerine Gelen Öngörülebilirlik


ETH ağında EIP-1559 güncellemesinden önce işlem önceliği, madencilere sunulan açık arttırma benzeri tekliflere dayanıyordu. İnsanlar işlemlerinin gerçekleşmesi için teklif veriyor ve en yüksek teklifi verenin işlemi önceliklendirilmiş oluyordu. Bu sistemin en büyük dezavantajı ise işlem ücretlendirmelerinde aşırı oynaklığa neden olması. Öyle ki, ağ yoğunluğunun arttığı zamanlarda transfer miktarının kendisinden çok ücret ödenmesi sık karşılaşılan sorunlardan biriydi ancak buradaki esas problem ücretlendirmenin öngörülemez olmasıydı. 


EIP-1559 protokolü ağın yoğunluğuna göre belirlenen bir baz ücret (base fee) getirmiştir. Base fee, işlemin onaylanması için gerekli en düşük ücreti ifade etmektedir. Kullanıcılar işlemlerine öncelik verilmesi için, isterlerse base fee’nin üzerine “bahşiş” denilen bir ek ücret ödeyebilirler. Base fee her blokta tekrar hesaplanır. Ağın yoğunluk durumuna göre artacak ya da azalacak olan ücret kullanıldıktan sonra yakılır. Buradaki ‘’yakmak’’ ifadesi döndürülemez şekilde ‘’yok etme’’ anlamını taşımaktadır.

Madencilerin Kazancı Nerede?


Fee, ETH tokenlerına bağlı en küçük ETH birimini ifade etmektedir. Bu tokenler, EIP-1559 protokolünün hayata geçirilmesinden önce madencilere ödenmekteydi ancak artık base fee madencilere ödenmeyecek, yakılarak yok edilecektir. Bu yeni duruma göre, eskiden madencilere ödenen ETH tokenler dolaşımdan çekilerek ETH arzının azalmasını sağlayacaktır.


EIP-1559’dan önce madenciler hem base feeyi kazanıyor, hem de mine ettikleri blok başına ücret alıyorlardı. Şu anki durumda madenciler base fee yakıldığı için yalnızca blok ödülünü ve ayrıca onayladıkları işlemler için kullanıcıların ödediği ‘’bahşiş’’i alabilecekler. Bu uygulamanın birçok madenciyi yeni ETH üretmekten vazgeçireceği düşünülüyor. Yeni ETH üretilmemesi demek arzın azalarak deflasyonist yeni olgunun görülmesi demek olacak.