Eşler arası (P2P), görevleri veya iş yüklerini birkaç bilgisayar sistemine (her biri ayrı bir eş olarak işlev gören) bölen dağıtılmış bir ağ veya bilgi işlem mimarisi olarak tanımlanmaktadır. P2P ağları, kripto para birimleri dahil her türlü dijital veriyi paylaşmak için kullanılabilmektedir.
Dijital bir eşler arası ağda, her kullanıcı teoride ağın eşdeğer bir sahibi ve katkıda bulunanı olarak bilinmektedir. Bu tür bir ağ, her tür bilgi veya dosya paylaşım işlemi için kullanılabilmektedir (P2P ağlarının ilk toplu kullanımlarından biri Napster'ın dosya paylaşım hizmetinde olarak bilinmektedir).
Para birimleri bağlamında ise P2P, merkezi bankacılık otoritesi tarafından oluşturulmayan para birimlerinin (kripto para birimlerinin) değiş tokuşunu ifade eder ve özellikle yaygın bir uygulama olan Bitcoin gibi kripto para borsası ağlarında kullanılmaktadır. Coin ve banknot kullanımı gibi fiziksel bir takas yoluyla alınıp satılmayan para birimleri sanal para birimi olarak kabul edilmektedir. Sanal para birimleri taraflar arasında elektronik olarak aktarılmaktadır.
Bir P2P ağında her bir eş, bir düğüm (node) olarak adlandırılabilir ve bu düğümlerin toplu çalışması, sistemin çalışır durumda kalmasını sağlayan şeydir. Bu bağlamda, her düğüm (eş) diğer düğümlerle ilişkili olarak hem bir istemci hem de bir sunucu görevi görebilmektedir. Bu durum, tüm akranların dijital verileri alırken ve yayınlarken aynı rolü oynadığı anlamına gelmektedir. Bu nedenle bir P2P ağının yapısı, kaynakları hem sağlayan hem de kullanabilen kullanıcıları tarafından sürdürülür. P2P sistemlerini, verilerin tek yönlü olarak dağıtıldığı (merkezi bir sunucudan istemcilere) geleneksel istemci-sunucu modellerinden farklı kılan merkezi bir sunucu veya ana bilgisayarın olmayışıdır.
P2P sistemlerinin merkezi olmayan altyapısı, bu sistemleri siber saldırılara karşı oldukça dirençli ve ayrıca daha ölçeklenebilir hale getirmektedir. Bir P2P sistemine ne kadar çok kullanıcı katılırsa, sistem o ölçüde esnek ve ölçeklenebilir hale gelmektedir. Daha büyük P2P ağları, tek bir hata noktası olmadığı için (daha geleneksel modellere göre) daha yüksek bir güvenlik seviyesi sunmaktadır.
Eşler arası mimari 1999 yılında, kullanıcıların dijital ses dosyalarını merkezi bir sunucuya veya ana bilgisayara güvenmeden başkalarıyla paylaşabildikleri dosya paylaşım sistemlerinin piyasaya sürülmesiyle popüler hale gelmiştir. O zamandan beri çeşitli P2P ağları ortaya çıkmıştır. Farklı kullanım durumlarına sahip popüler örnekler arasında BitTorrent (dosya paylaşımı), Tor (anonim internet tarayıcısı) ve Bitcoin (merkezi olmayan ekonomik sistem) bulunur.
P2P teknolojisi, Blockchain ve kripto para birimi endüstrilerinde önemli bir rol oynamaktadır. Bitcoin oluşturulduğunda, Satoshi Nakamoto bunu bir “Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi” olarak tanımlamıştır. Bu durum, kullanıcıların merkezi bir sunucuya veya aracılara güvenmeksizin dünyanın her yerine Bitcoin gönderip alabileceği anlamına gelmektedir. Diğer bir deyişle Bitcoin, büyük bir bilgisayar düğümleri ağı tarafından sürdürülen (çalışması sağlanan), merkezi olmayan ve dağıtılmış bir para biçimidir.
P2P borsalar, üçüncü taraflara gerek kalmadan para transferi yapılmasına olanak tanır. P2P ağları, bir internet bağlantısının mevcudiyetine dayanan dijital transferlere dayanır. Bu dijital transferler, bireylerin bilgisayarların yanı sıra tablet ve telefon gibi mobil cihazları da kullanmasına olanak tanımaktadır.
Eşler arası teknolojisini kullanan kripto para birimleri, merkez bankaları tarafından oluşturulan para birimleri ile aynı şekilde oluşturulmamakta veya değiştirilmemektedir. Taraflar arasındaki işlemlerin kaydının yanı sıra yeni para biriminin yaratılması, bir devlet otoritesi tarafından yönetilmeyen ve dolayısıyla kolektif tarafından sürdürülen bir bilgisayar ağı aracılığıyla yönetilmektedir. Kripto para borsalarında dağıtılmış defterler, P2P savunucularının dikkate değer bir güvenlik avantajı olarak gördüklerini sağlayabilmektedir, başka bir deyişle her eşin ağında kaydedilen işlemlerle, bir kripto para birimi takasında defterlerin üzerine yazmak veya tahrif etmek çok zordur.
Eşler arası döviz alım satımlarının, bireylerin devlet müdahalesi olmadan iş yapmalarına olanak tanıması gizlilik savunucuları tarafından desteklenirken, dijital para birimlerinde şeffaflığın olmaması, yasadışı faaliyetlerin herhangi bir denetim olmadan gerçekleşebilmesine olanak tanımaktadır.