CBDC - Merkez Bankası Dijital Para Birimi (Central Bank Digital Currency)

Başlangıç Seviyesi

Merkez Bankası Dijital Para Birimleri (CBDC), resmi para birimi statüsüne sahip ve hükümet düzenlemelerine veya yasalara bağlı şekilde ülkelerin merkez bankaları tarafından oluşturulan dijital para birimleridir. 


CBDC’ler, dijital ortamda var olabilen ve merkez bankaları tarafından sağlanan fiat para birimleridir. ‍Bu dijital para birimleri, para birimini ihraç eden ulusal bir merkez bankasına ya da merkez bankasının arkasındaki egemen hükümete duyulan güven ile desteklenen geleneksel, aracılı fiat para birimlerinin finansal sisteminin yörüngesine göre hareket etmektedir.


CBDC tarzındaki dijital paralar, Bitcoin (BTC) veya Ethereum (ETH) gibi gerçek kripto para birimlerinden ilham alsa da onlardan farklı bir yapıya sahiptir. Merkez bankası dijital para birimleri belirli ülkelerin merkez bankaları tarafından dijital biçimde verildiği için ABD doları, euro veya Japon yeni gibi fiat para birimleri olarak tanımlanmaktadır.


CBDC uygulamaları Kasım 2020 itibariyle halka açık bir şekilde mevcut değildir. Bunun yerine, Çin Halk Bankası Dijital Para Birimi/Elektronik Ödemeleri veya ABD’nin dijital Uruguaylı pezosu gibi projeler şeklinde bulunmaktadırlar. 


CBDC’ler, blok zinciri gibi dağıtılmış bir veritabanı kullanabilir veya kullanmayabilir fakat gerçek kripto para birimleri olarak kabul edilememektedirler. İhraç eden merkez bankalarının, geleneksel itibari para birimlerinde olduğu gibi, CBDC üretimi ve dağıtımı üzerinde tam kontrole sahip olmaları nedeniyle merkezi olmayan bir yapıya sahip değillerdir. CBDC değerleri ayrıca, halkın ihraç yapan kişiye olan güveni haricinde başka bir şey tarafından desteklenmemektedir. Bununla birlikte CBDC’ler, üçüncü taraf ödeme işlemcilerine güvenmek zorunda kalmadan doğrudan iki taraf arasında gönderme yeteneği gibi diğer itibari para biçimlerine göre çeşitli avantajlar sağlamaktadır. CBDC’ler hükümet tarafından para birimi üzerinde daha hızlı kontrol sağlayarak para politikasının daha verimli uygulanması hizmeti sunmaktadır.