Başlangıçta kapitülasyon (capitulation) kelimesi, ordular tarafından bir bölgeyi veya bir birliğin düşman ordusuna teslim edilmesini belirtirken kullanılırdı ancak finansal anlamda kullanıldığında terim, yatırımcıların hakim piyasa güçlerine teslim olduklarını ifade eder. Yatırımcıların pozisyonlarından vazgeçip varlıklarını olabildiğince çabuk sattıkları güçlü bir satış faaliyeti dönemine işaret eder. Genellikle panik satışı olarak da bilinir çünkü kapitülasyon döneminde, satış emirlerinin miktarı ortalamanın çok üzerinde bir seviyede zirve yapar. Bu da mal varlığının fiyatını en sonunda bir dibe ulaşıncaya kadar hızla aşağıya çeker.
Kapitülasyonlar, yatırımcıların bir yatırımdan ümitlerini kaybettiği ve kazanç şanslarından vazgeçtikleri an olarak tanımlanabilir. Panik satış dönemi sona erdiğinde, bu durum kapitülasyonun sonunun geldiğini işaret eder. Bunu bir konsolidasyon dönemi (yatay fiyat hareketleri) veya bir yükseliş takip ederse potansiyel olarak bir boğa piyasasının başlangıcıdır denilebilir.
Kapitülasyon dönemlerinde fiyatların tersine dönmesi ve bir yükseliş döneminin gözlenmesi genellikle yatırıma olan korkunun, belirsizliğin, şüphenin (FUD) ve paniğin yüksek seviyelerde baskı oluşturması ve bunun üzerine yatırımcının aşırı satım yapmasından kaynaklanır. Fiyat düşüşü ne kadar şiddetli ve ani olursa, fiyatın güçlü bir şekilde sıçrama şansı o kadar artar. Böyle bir piyasada yatırımcılar toparlanma veya sıçrama beklemek yerine ellerinde bulunan malları mevcut piyasa fiyatından elden çıkarmayı seçerler.
Piyasa, kısa bir süre içinde anormal derecede yüksek satış emir hacmi ve hızlı bir fiyat düşüşü sergilediğinde, bir kapitülasyon dönemi gerçekleştiğini söyleyebiliriz. Tahmin edilmesi her zaman kolay olmamakla birlikte kapitülasyon yaşandığında, piyasa fiyatları üzerindeki aşağı yöne sahip baskı kolay bir şekilde fark edilebilir.
Kripto Paralarda Kapitülasyon
Kapitülasyonlar aynı zamanda kripto para piyasalarının da bir parçasıdır ve aslında kripto para piyasalarında yaşanan kapitülasyonlar geleneksel piyasalara göre daha güçlü ve daha hızlı bir şekilde gerçekleşir. Bunun net bir örneği olarak, Ocak 2015'te Bitcoin'in ani fiyat düşüşü gösterilebilir.
2015’teki Ani Bitcoin Düşüşünde Ne Olmuştu?
2014 yılına kadar devam eden bir ayı piyasası, 2015'in başında şiddetli bir FUD dönemine yol açmıştı. Yatırımcılar, daha büyük kayıplara uğrama korkusuyla mal varlıklarını panikle satmaya başlamışlardı. Kapitülasyon, 15 Ocak 2015'te gerçekleşmişti ve kısa bir süre içinde satış emirlerinde yaşanan büyük bir artış nedeniyle Bitcoin fiyatının 2 gün içinde yaklaşık %38 düşmesine neden olmuştu.
Bu örnekte, en düşük Bitcoin fiyatı yaklaşık 167 dolar civarındaydı ve 2013'ün en yüksek fiyatı üzerinden (yaklaşık 1153 dolar) % 85,5'lik bir düşüş yaşandı. Kapitülasyonun sonu, yeni bir boğa piyasasının başlangıcı oldu. Ertesi gün, Bitcoin yaşanan bu düşüş kadar güçlü bir artışla bir günde %38'lik değer kazandı.
Kapitülasyonların küçük piyasalarda gerçekleşmesi daha olasıdır, bu nedenle küçük piyasalarda yüksek volatilelerin yaşanması daha olasıdır.Bununla birlikte kapitülasyonların, her zaman bir boğa piyasasına yol açmadıklarını ve gelecekteki performansa dair bir durum yansıtmadıklarını unutmayın
Kısaca özetlemek gerekirse, kapitülasyon bir yatırımcının paniklemesi sebebiyle tüm mal varlığını bir anda elden çıkarmasıdır. Bu paniklemenin sebebi yatırımcının, yatırıma olan güvenini kaybetmesidir. Kapitülasyon yaşandığında satışa yüksek miktarlarda konulan ve genellikle piyasa fiyatından veya daha altından satılan mal varlıklarının fiyatlarında etkili bir düşüş gözlenecektir. Bu yaşanan fiyat değişikliklerin olduğu döneme kapitülasyon dönemi denilmektedir.