Hesap birimi, değer hesaplamak için kullanılan bir ölçüdür. Fiat para birimi, kripto para birimleri veya varlıkların değerlerinin karşılaştırılmasına izin veren herhangi bir araç hesap birimi olarak sayılabilir.
Ekonomide hesap birimi terimi belirli bir mülkün, malın veya hizmetin değerini ölçme kabiliyetiyle ilgili olan, paranın temel işlevlerinden birini tanımlamak için kullanılır. Bu işlev ise, çok çeşitli farklı ürünleri değerlendirmemize ve daha sonra ABD doları, İngiliz sterlini veya euro gibi belirli bir para birimine dayalı olarak parasal değerlerle karşılaştırmamıza izin veren şeydir.
Hesap birimi, bir işletmenin kendi performansını izleyebilmesi için fiyatların, maliyetlerin ve kârların anlamlı bir şekilde yorumlanmasına izin verir. Hissedarların geçmiş performansını anlamalarını ve gelecekte sağlayabileceği karlar hakkında fikir sahibi olmalarını sağlar. Diğerlerine göre sabit bir ölçü birimi olarak paranın kullanımı ve piyasa ekonomilerini verimliliğe doğru yönlendirme eğiliminde olabilir.
Tarihsel olarak, fiyatlar genellikle hesap birimi olarak kullanılan ve baskın olan bir para biriminde verilir ancak işlemler aslında mevcut olan çeşitli coinler ve çoğu zaman ticari mallar kullanılarak hesap birimindeki değerlerine dönüştürülebilir. Birçok uluslararası işlem, ulusal bir değer (çoğunlukla ABD doları veya euro) kullanılarak devam eder fakat asıl ödeme başka bir şeyde kullanılarak kapatılmaya devam eder.
Tarihsel maliyet muhasebesinde, sabit hesap birimi varsayımının uygulandığı yüksek enflasyonun olmadığı durumlarda para birimlerinin gerçek değerinin tamamen sabit olduğu varsayılır. Günlük Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ya da parasallaştırılmış günlük endeksli hesap birimi, enflasyon ve deflasyon esnasında satın alma gücünün ya da parasal birimlerin gerçek değerlerinin sabit tutulması gerektiğinde bunları günlük olarak endekslemek amacıyla kullanılabilir.
Mesafe ya da uzunluk ölçmek için santimetre (cm) kullandığımız gibi, hemen hemen her şeyin parasal değerini ölçmek için bir hesap birimi kullanırız. Varlıklara verdiğimiz bu parasal değer, örneğin bir arabanın değerini bir evin değeriyle karşılaştırmamızı sağlar. Aynı zamanda elma ile portakal her ne kadar farklı şeyler olsada parasal değer olarak birbirleri ile karşılaştırılabilirler. Kısacası para, ürettiğimiz ve tükettiğimiz her şeye bir değer vermek için kullandığımız bir hesap birimidir.
Ayrıca bu özellik, paraya ödünç verilme ve ödünç alma yeteneği veren ve aynı zamanda matematiksel işlemler gerçekleştirmemizi sağlayan şeydir. Örneğin kâr, zarar ve gelir hesaplarken bu özellikten yararlanırız. Diğer bir deyişle, bir hesap birimi ürettiğimiz, ticaretini yaptığımız ve tükettiğimiz şeylere anlam ve sayısal değerler veren şeydir.
Ancak bir paranın gerçek değeri enflasyon, deflasyon ve diğer ekonomik fenomenler nedeniyle oldukça istikrarsızdır. Bu nedenle, para her zaman iyi bir hesap birimi olarak görülmez çünkü paranın varlıkların değerini ölçme yeteneği her zaman aynı değildir. Bu sorunu anlamak için, bir santimetre biriminin zaman içinde sabit kalamadığını hayal edin. O zaman birim olarak santimetre, mesafe veya uzunluğu ölçmek için gittikçe daha az kullanışlı hale gelir.
Ekonomideki geleneksel tanımın aksine, finansal muhasebe bağlamında hesap birimi terimi, finansal tablolarda raporlanan belirli bir varlık veya yükümlülüğün tanımını ifade eder. Bazen bunlar, kullanılan para birimiyle ilgili olan bir ölçü birimi olarak da adlandırılır. Yani bu durumda, bir hesap birimi basitçe muhasebe için kullanılan para birimidir.
Problemler
Para, sabit ölçüm birimi varsayımına bağlı olan, geleneksel ve tarihsel maliyet muhasebesinin temel bir sorunudur. Gerçek değerinde asla mükemmel bir şekilde sabit kalmaz. Ekonomideki hesap birimi, enflasyon ve deflasyon sırasında paranın gerçek değerinde genellikle tam olarak sabit kalmadığı için, zaman içerisinde gerçek değerde sabit kalmama tuzağı içerisindedir. Enflasyon, klasik muhasebenin temeli olan hesap biriminin gerçek değerinin sabit olduğu varsayımını yıkmaktadır. Bu tarz durumlarda ise muhasebe defterlerine kaydedilen tarihi değerler, farklı birimlerde ölçülen farklı yapıda olan tutarlar haline gelir. Bu tür verilerin geleneksel muhasebe yöntemleri altında önceden düzeltme yapılmaksızın kullanılması kafa karıştırıcı (hatta anlamsız) sonuçlara yol açabilmektedir.
Ekonomik faaliyetleri tanımlamak için ekonomide, istatistiksel amaçlar doğrultusunda standart bir hesap birimi kullanılır. GSYİH ve TÜFE gibi endekslerin alanları o kadar geniştir ki standart bir hesap birimi olmadan bunları derlemek imkansızdır. Derlendikten sonra, bu rakamlar genellikle hükümet politikasını yönlendirmek amacıyla özellikle para ve maliye politikalarında kullanılır. Bir politikanın fırsat maliyetini hesaplarken standart bir hesap birimi, bileşik bir ticari malın oluşturulmasına izin verir. Bileşik ticari mal, ilk ticari mal tarafından gerçekleştirilmeyen diğer tüm fırsatların bir toplamını temsil eden teorik bir soyutlamadır. Ekonomik kararların faydalarının, o toplumdaki diğer tüm olası ticari malların maliyetlerine karşı direkt olarak herhangi birine atıfta bulunmadan hesaplanmasına olanak sağlar. Genellikle bu durum en kolay şekilde para ile gerçekleştirilir.
Finans
Amerikan iş modeline göre finansal muhasebede bir hesap biriminin kullanılması, yatırımcıların en yüksek getiri oranı sağlayan şirketlere sermaye vermesine izin verir. Yönetim muhasebesinde bir hesap biriminin kullanılması firmaların en yüksek kâr getiren faaliyetler arasında seçim gerçekleştirmelerini sağlar.
Muhasebe
Finansal muhasebede hesap birimi, bunları ölçmek için kullanılan birimlerin yerine finansal tablolarda raporlanan belirli varlık ve yükümlülükleri tanımlamak için kullanılan kelimeleri ifade eder. Yani, hesap birimi, tanıma veya görüntüleme nesnesine atıfta bulunurken, ölçü birimi, onu ölçmek için kullanılan araca atıfta bulunur.
Ölçü birimi ve hesap birimi, bazen finansal muhasebe ve ekonomide eş anlamlı olarak ele alınır. Finansal muhasebede ölçü birimi, kullanılacak para birimini ifade etmektedir yani, zaman içinde satın alma gücündeki değişikliklere göre ayarlanan birimlerin mi yoksa nominal para birimlerin mi yer almasının gerekip gerekmediği.