Kripto para dünyasına yeni adım atanların adını duydukları ilk kripto para genelde Bitcoin (BTC) olur. Bunun elbette anlaşılır bir sebebi var: Bitcoin, ilk blok zincir ve kripto para birimidir. Bugün en değerli kripto para da Bitcoin’dir. Öyle ki, sektöre yabancı olanlar için Bitcoin adı kripto para kavramıyla neredeyse eş anlamlıdır.
Sıklıkla “dijital altın” olarak anılan Bitcoin (BTC), 2009’da Satoshi Nakamoto takma isimli kişi ya da kişilerce piyasaya sürülmüştür. Bitcoin blok zinciri, tasarımı itibarıyla merkeziyetsiz bir yapıya sahiptir. Yeni onu kontrol eden tek bir yönetim organı yoktur. Bitcoin blok zincirini sansürlemek, ona dışarıdan müdahale etmek de neredeyse imkansızdır. Ayrıca BTC işlemleri denetlenebilir ve değiştirilemez. Her işlem herkese açık olarak görüntülenebilir ve bir işlem gerçekleştirildikten sonra geri alınması işlevsel olarak imkansızdır.
İşte bu yapısıyla Bitcoin (BTC), finans dünyasında devrim yapmıştır. Ancak Bitcoin’i anlamak, kripto para dünyasına yeni girenler için güç olabilir. Bu yüzden, bir “yeni başlayanlar için Bitcoin rehberi” hazırladık.
Bitcoin (BTC) nedir?
Bitcoin (BTC), merkeziyetsiz bir blok zincirde çalışan, kriptografi ile korunan bir dijital para birimidir. Bitcoin tasarım gereği merkeziyetsizdir; yani hiç kimseye ait değildir ve hiç kimse tarafından kontrol edilmez. Bir başka deyişle, Bitcoin işlemleri hükümetler gibi üçüncü taraflarca sansürlenemez ya da engellenemez.
Herkes Bitcoin'i kullanabilir ve yazılımının geliştirilmesine ortaklaşa katkıda bulunabilir. Bitcoin yazılımını, dünyanın dört bir yanındaki 10 binden fazla düğüm çalıştırır. Bu düğümler, ağa hesaplama gücü sağlayan bilgisayarlardır. Bitcoin blok zincirindeki işlemler bu düğümler tarafından doğrulanır ve zincire yeni bir blok olarak eklenir. Düğümlerin dünyanın dört bir yanında faaliyet göstermesi Bitcoin'i coğrafi olarak merkeziyetsiz kılar. Bu da, herhangi bir hükümet veya kuruluşun denese bile Bitcoin'i kapatamayacağı anlamına gelir.
ABD doları ve diğer itibari para birimlerinin aksine, bitcoin herhangi bir merkez bankası tarafından desteklenmez. Bazı uzmanlara göre Bitcoin (BTC), hükümetler tarafından kontrol edilmediği için değerlidir. Kimileri ise bitcoin arzının 21 milyon ile sınırlı olmasının onu değerli kıldığını savunur. Merkez bankalarının bastığı itibari para birimleri, siyasi güdülerle yönlendirilebilir. Bu para birimlerinin arzı, para basarak artırılabilir. Bu da genellikle enflasyon ve satın alma gücünde azalma gibi sorunlara neden olur. Buna karşın, asla 21 milyondan fazla BTC olmayacak. Yani BTC’de enflasyon yaşanması mümkün değil. Onun “dijital altın” olarak adlandırılmasının ardındaki temel neden de bu. Bitcoin, kıt şekilde tasarlanmış, deflasyonist bir kripto para birimidir.
Ayrıca, Bitcoin (BTC) ağı denetlenebilir ve değiştirilemez yapıdadır. İşlemler herkes tarafından görüntülenebilir. Bu işlemleri sonradan değiştirmek ya da geri almak da mümkün değildir. Bunun nedeni, onaylanmış her BTC işleminin, Bitcoin madencileri tarafından tutulan ve blok zinciri adı verilen ortak bir genel muhasebe defterine eklenmesidir. Kripto para dilinde madenciler, işlemlerin geçerli olduğundan emin olmak ve bunları kronolojik olarak sıralamak için güçlü bilgisayarlar kullanan, yani düğümleri çalıştıran kişilerdir. Geçerli işlemler, kriptografik bloklar halinde paketlenir. Bu bloklar bir zincire bağlıdır ve zincire eklendikten sonra değiştirilemez. Blok zincir sayesinde şimdiye kadar yürütülen her Bitcoin işleminin herkese açık bir kaydına sahip oluruz. Bu, Bitcoin'in olması gerektiği gibi çalışıp çalışmadığını her zaman kontrol edebileceğiniz anlamına gelir.
Son olarak, diğer elektronik ödeme biçimlerinden farklı olarak Bitcoin (BTC), kullanıcılarına anonimlik sunar. Bitcoin kullanıcılarının bir kullanıcı adı veya e-posta adresi yerine anonim adres üreten cüzdanları vardır. Bu adresler, Bitcoin ağında kimliğiniz olarak işlev gören uzun sayı ve harf dizileridir. Bitcoin cüzdanları her işlem yapmak istediğinizde yeni adresler oluşturmanıza izin verir. Böylece sürekli aynı adresi kullanmanız gerekmez. Bununla birlikte, blok zinciri işlemlerinin halka açık defteri, adresin mülkiyeti anonim olsa bile, Bitcoin'in sağladığı gizlilik derecesini sınırlar. Herkes, yapılan işlemleri izleyebilir.
Öyleyse Bitcoin (BTC) nedir sorusuna şu cevabı verebiliriz: Bitcoin, herkese açık ama kullanıcıların anonim olarak işlem gerçekleştirebildiği, merkeziyetsiz bir blok zincir ağı ve kripto para birimidir.
Bitcoin (BTC) nasıl çalışır?
Bitcoin (BTC), bir blok zincirdir ve kripto para birimi olan bitcoin bu blok zincir üzerinde yaratılmıştır. Bitcoin ağı İş Kanıtı (Proof-of-Work - PoW) adı verilen bir fikir birliği mekanizması ile çalışır. Bu mekanizma, bir BTC işleminin gerçekleştirilip blok zincire eklenmesi için Bitcoin ağındaki düğümlerin bilgisayarlarının hesaplama güçlerini kullanmasını gerektirir. Bu düğümlere madenciler adı verilir. Bitcoin madencileri, kriptografik bir problemi çözerek bir işlemi doğrulamak için birbiriyle yarışıyor. Bir işlemi ilk doğrulayıp blok zincire yeni bir veri bloğu olarak ekleyen Bitcoin madencisi, belirli miktarda bitcoin ile ödüllendirilir. Böylece yeni bitcoin üretilmiş olur.
Bitcoin (BTC) kurucuları kimlerdir?
Bitcoin (BTC), Satoshi Nakamoto takma ismini kullanan bir kişi ya da grubun kaleme aldığı 2008 tarihli whitepaper ile önerildi. 2009’da Bitcoin blok zinciri ve kripto para birimi faaliyete geçti. İlk bitcoin transferi ise 12 Ocak 2009’da Satoshi Nakamoto ile kriprografi aktivisti Hal Finney arasında gerçekleşti. Bu işlemde Nakamoto, Finney’in kripto para cüzdanı adresine 10 BTC gönderdi.
Bitcoin’in kurucusu Satoshi Nakamoto’nun kimliği bugün bile bilinmiyor. Nakamoto, artık Bitcoin’in geliştirilmesinde de çalışmıyor. Bitcoin, Bitcoin topluluğu tarafından yönetiliyor ve başka geliştiriciler tarafından geliştirilmeye devam ediyor.
Bitcoin (BTC) ne için kullanılır?
Bitcoin (BTC), temelde eşler arası para transferinde kullanılır. İki kullanıcı birbirine anonim olarak ve banka gibi aracılar bulunmaksızın BTC gönderebilir. Kullanıcılar, sahip oldukları BTC’leri kripto para borsaları üzerinden itibari paraya dönüştürebilir.
Birçok kişi Bitcoin’i artık bir değer saklama aracı olarak da kullanıyor. Bunun en önemli sebebi, tıpkı altın gibi BTC arzının da sınırlı olması. BTC arzı, 21 milyon coin ile sınırlı ve Bitcoin madenciliği ödülleri her 210 bin blokta bir yarıya düşürülüyor. Yani Bitcoin madencileri, doğruladıkları işlemler karşılığında giderek daha az bitcoin üretiyor. Bu da Bitcoin’i deflasyonist bir kripto para birimi yapıyor.
Günümüzde bitcoin, çeşitli şirketler tarafından ödeme aracı olarak da kabul ediliyor.