User Interface (UI)

Başlangıç Seviyesi

Yaygın olarak UI kısaltmasıyla bilinen ve Türkçe karşılığı kullanıcı arayüzü olan “user interface”, bir kişinin bir yazılım uygulamasını veya donanım cihazını kontrol ettiği araç anlamına gelmektedir. İyi bir kullanıcı arabirimi, kullanıcının yazılım veya donanımla doğal ve sezgisel bir şekilde etkileşime girmesine olanak tanıyan "kullanıcı dostu" bir deneyim sağlar.


Hemen hemen tüm yazılım programlarının bir grafik kullanıcı arabirimi veya GUI'ı vardır. Bu, bir programın, kullanıcının bir fare veya klavye kullanarak seçebileceği grafik ayarları içerdiği anlamına gelir. Bir yazılım programının tipik bir GUI'ı bir menü çubuğu, araç çubuğu, pencereler, düğmeler ve diğer ayarlardan oluşmaktadır. Macintosh ve Windows işletim sistemleri birbirlerinden farklı kullanıcı arabirimlerine sahiptir ancak masaüstü, pencereler, simgeler vb. öğelerin çoğu iki işletim sisteminde de mevcuttur. Bu ortak öğeler, insanlar farklı bir işletim sistemi kullanmaya karar verdiğinde, kullanıcıların kolayca geçiş yapmalarını sağlamak için kullanılır. Aynı şekilde neredeyse bütün internet tarayıcıları da kullanım kolaylığı açısından birbirlerine benzemektedir.


Genellikle çoğu donanım aygıtı, yazılım arabirimleri kadar karmaşık olmasa da bir çeşit kullanıcı arabirimi içerir. Kullanıcı arayüzlü bir donanım cihazının yaygın bir örneği uzaktan kumandadır. Hepimizin aşina olduğu sıradan bir TV uzaktan kumandasında sayısal tuş takımı, ses ve kanal düğmeleri, sessize alma ve güç düğmeleri, bir giriş seçicisi ve çeşitli işlevleri yerine getiren diğer düğmeler bulunur. Bu düğme seti ve bunların denetleyici üzerinde yerleştirilme biçimleri, kullanıcı arayüzünü oluşturur. Dijital kameralar, müzik çalarlar ve stereo sistemler gibi diğer cihazlar da bir kullanıcı arayüzüne sahiptir.


Kullanıcı arayüzleri spesifik olarak yazılım veya donanım için tasarlanabilirken, çoğu kullanıcı arayüzü her ikisinin birleşiminden oluşur. Örneğin, bir yazılımın kullanılabilmesi için klavye ve fareye ihtiyaç duyarsınız. Benzer şekilde, dijital bir kamerayı kullanmanız gerektiğinde tuşlar yardımıyla ekran ayarlarını kontrol edebilirsiniz. Uygulamadan bağımsız olarak, iyi bir kullanıcı arayüzünün en temel amacı kullanıcı dostu olmaktır.